Stabilcoin Üçlü Zorluklarını Yeniden Düşünmek: Merkeziyetsizlikte Geri Adım

Stablecoin, kripto para alanında belirgin ürün pazar uyumu olan birkaç üründen biri olarak, her zaman dikkat çekmiştir. Son zamanlarda, sektörde önümüzdeki beş yıl içinde geleneksel finans piyasalarına trilyonlarca dolar değerinde stablecoin akışı olacağı yönünde genel bir beklenti var. Ancak, bu parlak görünen geleceğin arkasında, düşünülmesi gereken bazı sorunlar da bulunmaktadır.

Stabilcoin Üçlü Zorlukların Evrimi

Başlangıçta, stablecoin üç ana kavram etrafında dönen üçlü zorluk ile ilgiliydi:

1. Fiyat istikrarı: Dolar gibi fiat paralarla bağlantılı istikrarlı bir değer sürdürme
2. Merkeziyetsizlik: Tek bir varlığın kontrolünü önlemek, sansüre karşı dayanıklılık sağlamak ve güvene ihtiyaç duymamak.
3. Sermaye verimliliği: Bağlantıyı sürdürmek için fazla teminat gerekmiyor.

Ancak, birçok tartışmalı denemeden sonra ölçeklenebilirlik hala büyük bir zorluk. Bu nedenle, bu kavramlar yeni zorluklara uyum sağlamak için sürekli evrim geçiriyor.

Son zamanlarda, bazı ana akım stablecoin projeleri bu üçlü zorlukları yeniden tanımladı. Fiyat istikrarı değişmeden kalırken, "Merkeziyetsizlik" "sansüre dayanıklılık" ile değiştirilmiştir ve sermaye verimliliği ise ölçeklenebilirlik ile eşdeğerdir. Bu değişim, gerçek merkeziyetsizliğin daha kolay ulaşılabilir hedeflere yer verdiğini yansıtmaktadır.

Merkeziyetsizlik Kompromisi

2020 yılı 12 Mart'taki piyasa çöküşü olayından sonra, birçok stablecoin projesi merkeziyetsizlik ve istikrar arasında bir denge kurmak zorunda kaldı. Örneğin, DAI rezervlerinin büyük bir kısmını USDC'ye aktararak, Circle ve Tether'in hakim olduğu pazardaki merkeziyetsizliğin başarısızlığını bir ölçüde kabul etti. Aynı zamanda, UST gibi algoritmik stablecoin deneyleri de beklenen sonuçlara ulaşamadı.

Bu bağlamda, Liquity, değiştirilemez sözleşmeleri ve tamamen Merkeziyetsizlik felsefesi ile öne çıkıyor. Ancak, ölçeklenebilirliği hala geliştirilmesi gereken bir alan. Liquity, bağlantı güvenliğini artırmak ve faiz oranı esnekliğini sağlamak için V2 sürümünü piyasaya sürmesine rağmen, büyümesi, nispeten düşük bir kredi değer oranı (LTV) ve büyük ölçekli dağıtım modeli eksikliği gibi bazı faktörler tarafından kısıtlanmaktadır.

Düzenleyici Ortamın Etkisi

Amerika'nın önerdiği "Genius Yasası" stabilcoin'lere daha fazla istikrar ve tanınırlık getirme umudunu taşısa da, esasen lisanslı ve düzenlenmiş varlıklar tarafından çıkarılan geleneksel, yasal destekli stabilcoin'lere odaklanmaktadır. Bu durum, merkeziyetsizlik, kripto teminatlı veya algoritmik stabilcoin'leri düzenleyici gri alanda bırakmakta veya tamamen dışlamaktadır.

Stablecoin'in çok yönlü gelişimi

Şu anda piyasada birçok farklı stabilcoin projesi bulunmaktadır:

• Kurumsal odaklı hibrit proje ( gibi BUIDL, USD1)
• Web2.0 projeleri ( gibi PYUSD)
• Temel stratejilere odaklanan projeler ( gibi USDY, USDO, USDe, USR)

Bu projeler her ne kadar farklı özelliklere sahip olsa da, hepsi bir şekilde merkeziyetsizlikten etkilenmektedir. DeFi'ye odaklanan projeler bile, genel yönetim açısından oldukça merkezi bir düzeyi korumaktadır.

Yeni yükselen ekosistemler MegaETH ve HyperEVM bazı yeni umutlar getiriyor. Örneğin, CapMoney, Eigen Layer tarafından sağlanan ekonomik güvenlik ile merkeziyetsizliği kademeli olarak gerçekleştirmeyi planlıyor. Felix Protocol gibi Liquity'nin çatallanan projeleri de yeni yükselen blok zincirlerinde önemli bir büyüme elde etti.

Sonuç

Merkeziyetsizlik tamamen olumsuz değildir, projelere daha yüksek bir kontrol ve ölçeklenebilirlik sağlar, ayrıca düzenleyici gereksinimlere uyum sağlamayı da kolaylaştırır. Ancak bu, kripto paranın asli amacıyla belirli bir çelişki içindedir. Gerçekten sansüre dayanıklı, tamamen kullanıcılara ait olan stablecoin'ler hala peşinde koşulması gereken bir hedeftir.

Yeni stablecoin modellerini keşfederken, başlangıçtaki üç zorluk: fiyat istikrarı, Merkeziyetsizlik ve sermaye verimliliğini unutmamalıyız. Bu üçü arasında denge aramak, stablecoin gelişiminin temel zorluğu olmaya devam ediyor.