Khám Phá Sâu Về Ví Tiền DeFi: Tình Hình Hiện Tại, Thách Thức, và Triển Vọng Tương Lai

1. Giới thiệu

Trong thời đại phát triển mạnh mẽ của nền kinh tế số, công nghệ blockchain, như một công nghệ sổ cái phân tán mới nổi, đang thay đổi sâu sắc bức tranh của lĩnh vực tài chính. Tài chính phi tập trung (DeFi), như một hướng ứng dụng quan trọng của công nghệ blockchain trong lĩnh vực tài chính, đã thu hút sự chú ý và tham gia rộng rãi trên toàn cầu nhờ vào các đặc tính mở, minh bạch và không cần tin cậy. Ví tiền DeFi, như điểm vào cốt lõi của hệ sinh thái DeFi, không chỉ cung cấp cho người dùng các chức năng lưu trữ và quản lý tài sản kỹ thuật số, mà còn trở thành một cầu nối quan trọng kết nối người dùng với các ứng dụng DeFi khác nhau.

Với sự phát triển nhanh chóng của thị trường DeFi, tầm quan trọng của Ví tiền DeFi đang trở nên ngày càng nổi bật. Theo thống kê, tính đến năm 2024, tổng giá trị bị khóa (TVL) trong thị trường DeFi toàn cầu đã đạt hàng tỷ đô la, và số lượng người dùng tham gia vào DeFi cũng đã cho thấy sự tăng trưởng bùng nổ. Trong thị trường rộng lớn này, Ví tiền DeFi đóng một vai trò không thể thiếu, cho phép người dùng tham gia vào các hoạt động DeFi khác nhau như vay mượn, giao dịch và khai thác thanh khoản, thực hiện sự gia tăng giá trị tài sản và quản lý đa dạng.

Tuy nhiên, việc phát triển Ví tiền DeFi cũng đối mặt với nhiều thách thức và vấn đề. Ví dụ, rủi ro bảo mật là những thách thức chính mà Ví tiền DeFi phải đối mặt, bao gồm quản lý khóa riêng kém, tấn công lừa đảo, lỗ hổng hợp đồng thông minh, v.v., điều này có thể dẫn đến việc mất tài sản của người dùng. Ngoài ra, trải nghiệm người dùng cũng là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến sự phổ biến của Ví tiền DeFi, với quy trình vận hành phức tạp và thiếu thiết kế giao diện thân thiện, điều này khiến nhiều người dùng thông thường do dự khi sử dụng Ví tiền DeFi. Đồng thời, có nhiều loại Ví tiền DeFi trên thị trường, mỗi loại có các chức năng và tính năng khác nhau, điều này thường gây nhầm lẫn cho người dùng trong việc lựa chọn và sử dụng.

2. Tổng quan về Ví tiền DeFi

2.1 Các Khái Niệm và Định Nghĩa Cơ Bản

Ví tiền DeFi, viết tắt của Ví tiền Tài chính Phi tập trung, là một loại ví kỹ thuật số dựa trên công nghệ blockchain, chủ yếu được sử dụng để lưu trữ, quản lý và giao dịch các tài sản tài chính phi tập trung (DeFi). Nó cho phép người dùng tương tác trực tiếp với nhiều ứng dụng phi tập trung (DApps) mà không cần dựa vào các tổ chức tài chính truyền thống hoặc các bên trung gian thứ ba. Tính năng lớn nhất của Ví tiền DeFi so với các ví truyền thống nằm ở bản chất phi tập trung của nó. Các ví truyền thống, dù là tài khoản ngân hàng hay ví tiền kỹ thuật số tập trung, thường có tài sản của người dùng được giám hộ bởi các tổ chức bên thứ ba, dẫn đến việc người dùng kiểm soát yếu hơn đối với tài sản của họ. Ngược lại, Ví tiền DeFi hoạt động theo cách không giám hộ, nơi người dùng có toàn quyền kiểm soát các khóa riêng của họ, tài sản được lưu trữ trên blockchain, các giao dịch được thực hiện tự động thông qua các hợp đồng thông minh, loại bỏ nhu cầu phải tin tưởng vào các bên thứ ba, nâng cao đáng kể tính bảo mật tài sản và quyền tự chủ của người dùng.

2.2 Tính năng và Đặc điểm

2.2.1 Giới thiệu Chức năng Cốt lõi

• Lưu trữ và Quản lý Tài sản: Chức năng cơ bản nhất của Ví tiền DeFi là lưu trữ các tài sản kỹ thuật số khác nhau, bao gồm các loại tiền điện tử chính như Bitcoin, Ethereum và nhiều token khác dựa trên các tiêu chuẩn như ERC-20 và BEP-20. Người dùng có thể dễ dàng xem số dư tài sản, hồ sơ giao dịch và thông tin khác để quản lý tài sản của họ một cách hiệu quả. Ví dụ, ví MetaMask hỗ trợ lưu trữ nhiều token trong hệ sinh thái Ethereum, cho phép người dùng thấy rõ số lượng và giá trị của các token khác nhau mà họ nắm giữ trên giao diện ví.
• Chức năng giao dịch: Người dùng có thể giao dịch các loại tiền điện tử trên các sàn giao dịch phi tập trung (DEX) thông qua Ví tiền DeFi, thực hiện việc trao đổi và giao dịch tài sản. Khác với các sàn giao dịch tập trung, giao dịch DEX dựa trên các hợp đồng thông minh trên blockchain, làm cho quá trình giao dịch trở nên minh bạch hơn, công bằng hơn và không lo ngại về việc sàn giao dịch bỏ trốn và các rủi ro khác. Lấy Uniswap làm ví dụ, đây là một sàn giao dịch phi tập trung dựa trên Ethereum, và người dùng có thể kết nối với Uniswap bằng các ví DeFi như MetaMask để giao dịch các mã thông báo khác nhau.
• Cho vay và Staking: Ví tiền DeFi cung cấp cho người dùng một điểm vào để tham gia vào các hoạt động cho vay và staking. Người dùng có thể gửi tài sản của họ vào các nền tảng cho vay để kiếm thu nhập lãi; họ cũng có thể vay các tài sản khác bằng cách staking tài sản của chính họ để đáp ứng nhu cầu tài chính. Ví dụ, Aave là một nền tảng cho vay phi tập trung nổi tiếng. Khi người dùng kết nối Aave với ví DeFi, họ có thể gửi tài sản kỹ thuật số của mình vào nền tảng để kiếm lãi, hoặc staking tài sản của họ để vay stablecoins hoặc các tài sản khác.
• Tham gia khai thác thanh khoản: Nhiều dự án DeFi cung cấp dịch vụ khai thác thanh khoản, nơi người dùng cung cấp tài sản cho các nhóm thanh khoản để hỗ trợ giao dịch và kiếm token dự án như phần thưởng. Ví tiền DeFi cho phép người dùng dễ dàng tham gia vào khai thác thanh khoản. Ví dụ, trên nền tảng Curve Finance, người dùng có thể sử dụng Ví tiền DeFi để gửi stablecoin và các tài sản khác vào các nhóm thanh khoản, tham gia vào khai thác thanh khoản và nhận phần chia từ phí giao dịch và phần thưởng token nền tảng.

2.2.2 Tính năng kỹ thuật độc đáo

• Bảo mật Thuật toán Mã hóa: Ví tiền DeFi sử dụng các thuật toán mã hóa tiên tiến như Mã hóa Đường cong Elip (ECC) để mã hóa khóa riêng của người dùng, thông tin giao dịch, v.v. Thuật toán Mã hóa Đường cong Elip có độ bảo mật cao và hiệu suất tính toán hiệu quả, ngăn chặn hiệu quả việc bẻ khóa khóa riêng và đảm bảo an toàn cho tài sản của người dùng. Khóa riêng là thông tin xác thực duy nhất để truy cập tài sản của người dùng. Bằng cách bảo vệ khóa riêng bằng các thuật toán mã hóa có độ mạnh cao, hacker rất khó để đánh cắp tài sản của người dùng.
• Chế độ Quản lý Khóa Riêng: Về quản lý khóa riêng, Ví tiền DeFi thường áp dụng chế độ mà trong đó người dùng tự lưu trữ khóa riêng của mình, được lưu trữ trên thiết bị cục bộ của người dùng, chẳng hạn như ví phần cứng, ứng dụng ví di động hoặc tiện ích mở rộng trình duyệt. Trong chế độ này, người dùng có toàn quyền kiểm soát khóa riêng của họ, tránh được những rủi ro liên quan đến việc kiểm soát khóa riêng bởi bên thứ ba. Thêm vào đó, để ngăn chặn việc mất khóa riêng, Ví tiền DeFi thường cung cấp chức năng cụm từ ghi nhớ. Khi tạo ví, người dùng tạo ra một tập hợp các từ ghi nhớ, có thể được sử dụng để khôi phục khóa riêng và ví. Các cụm từ ghi nhớ thường bao gồm 12-24 từ, và người dùng cần lưu trữ chúng một cách an toàn để ngăn chặn việc rò rỉ.
• Tương tác hợp đồng thông minh: Ví tiền DeFi có thể tương tác với nhiều hợp đồng thông minh khác nhau để đạt được một loạt các chức năng tài chính. Hợp đồng thông minh là những hợp đồng tự thực thi mà điều khoản của chúng được viết bằng mã và triển khai trên blockchain. Người dùng gửi hướng dẫn giao dịch đến hợp đồng thông minh thông qua Ví tiền DeFi, và hợp đồng thông minh tự động thực hiện các hoạt động tương ứng dựa trên các điều kiện đã được định sẵn, chẳng hạn như chuyển nhượng tài sản, tính toán lãi suất cho việc vay, phân phối phần thưởng khai thác thanh khoản, v.v. Phương thức tương tác này làm cho các giao dịch tài chính trở nên hiệu quả và minh bạch hơn, giảm can thiệp của con người và hạ thấp chi phí tin cậy. Ví dụ, trên nền tảng cho vay Compound, việc chuyển tiền giữa người vay và người cho vay, tính toán lãi suất và các hoạt động khác đều được hoàn thành tự động bởi các hợp đồng thông minh, và người dùng có thể hoàn tất quá trình vay bằng cách tương tác với các hợp đồng thông minh thông qua Ví tiền DeFi.

3. Tình trạng phát triển hiện tại của Ví tiền DeFi

3.1 Quy mô thị trường và xu hướng tăng trưởng

Trong những năm gần đây, thị trường Ví tiền DeFi đã cho thấy xu hướng tăng trưởng nhanh chóng. Theo dữ liệu từ nền tảng dữ liệu blockchain nổi tiếng DeFi Llama, từ năm 2020 đến năm 2024, tổng giá trị bị khóa (TVL) trong DeFi đã tăng vọt từ khoảng 10 tỷ đô la Mỹ lên hơn 200 tỷ đô la Mỹ. Số lượng người dùng Ví tiền DeFi và quy mô tài sản liên quan đến nó cũng đã trải qua sự tăng trưởng đáng kể. Lấy năm 2023 làm ví dụ, số lượng người dùng hoạt động của Ví tiền DeFi đạt khoảng 50 triệu, tăng khoảng 50% so với năm trước.

Hình 1: Tăng trưởng quy mô thị trường Ví tiền DeFi (TVL) từ 2020 đến 2024 (tính bằng tỷ đô la Mỹ)

Xu hướng tăng trưởng này chủ yếu được quy cho nhiều yếu tố. Một mặt, với sự trưởng thành và phổ biến liên tục của công nghệ blockchain, ngày càng nhiều nhà đầu tư bắt đầu hiểu và chấp nhận các khái niệm về tiền điện tử và Tài chính phi tập trung (DeFi), dẫn đến sự gia tăng tương ứng trong nhu cầu về Ví tiền DeFi. Nhiều nhà đầu tư tài chính truyền thống đang gia nhập lĩnh vực tiền điện tử và cần Ví tiền DeFi để quản lý và giao dịch tài sản kỹ thuật số. Mặt khác, sự phong phú và cải thiện liên tục của hệ sinh thái DeFi đã thu hút một số lượng lớn người dùng tham gia vào các dự án DeFi khác nhau. Ví dụ, sự gia tăng của các sàn giao dịch phi tập trung (DEXs), các nền tảng cho vay, các ứng dụng khai thác thanh khoản, v.v., cung cấp cho người dùng nhiều cơ hội đầu tư và lợi nhuận hơn, tất cả đều dựa vào Ví tiền DeFi như các điểm vào và công cụ hoạt động. Giao dịch trên các sàn giao dịch phi tập trung như Uniswap yêu cầu người dùng kết nối và thực hiện giao dịch tài sản bằng cách sử dụng Ví tiền DeFi; các hoạt động vay và cho vay trên các nền tảng như Aave cũng yêu cầu hoàn thành việc gửi và rút tài sản thông qua Ví tiền DeFi. Thêm vào đó, có sự xuất hiện liên tục của nhiều sản phẩm Ví tiền DeFi mạnh mẽ và thân thiện với người dùng hơn trên thị trường, càng thúc đẩy sự phát triển của thị trường. Một số Ví tiền DeFi đang bắt đầu hỗ trợ nhiều loại tài sản kỹ thuật số hơn, cung cấp nhiều giao diện giao dịch thuận tiện hơn và các phương pháp quản lý khóa riêng an toàn hơn, thu hút nhiều người dùng hơn sử dụng chúng.

3.2 Phân tích trường hợp Ví tiền DeFi chính thống

3.2.1 MetaMask

MetaMask là một ví Ethereum phổ biến, không chỉ là một công cụ lưu trữ tài sản kỹ thuật số đơn giản, mà còn là cầu nối quan trọng kết nối người dùng với hệ sinh thái tài chính phi tập trung (DeFi) của Ethereum. Nó có nhiều chức năng cốt lõi. Về lưu trữ tài sản, nó hỗ trợ lưu trữ Ethereum cũng như hàng ngàn token dựa trên tiêu chuẩn Ethereum ERC-20, cho phép người dùng dễ dàng xem số dư và hồ sơ giao dịch của các tài sản khác nhau. Về chức năng giao dịch, người dùng có thể sử dụng MetaMask để nhanh chóng và thuận tiện chuyển nhượng và giao dịch trên mạng Ethereum, và cũng có thể kết nối với nhiều sàn giao dịch phi tập trung như Uniswap và SushiSwap để trao đổi token. Ngoài ra, nó tích hợp sâu với việc tương tác hợp đồng thông minh, cho phép người dùng dễ dàng tương tác với hợp đồng thông minh của các ứng dụng DeFi khác nhau và tham gia các hoạt động như cho vay và khai thác thanh khoản. Ví dụ, trên nền tảng cho vay Compound, người dùng có thể gửi và vay tài sản và kiếm thu nhập lãi tương ứng sau khi đăng nhập bằng MetaMask.

Cơ sở người dùng của MetaMask rất rộng, bao gồm tất cả mọi người từ những người đam mê tiền điện tử thông thường đến các nhà phát triển và nhà đầu tư DeFi chuyên nghiệp. Dù là những người mới gia nhập vào không gian tiền điện tử, những người có thể tạo Ví tiền và mua Ethereum dễ dàng thông qua giao diện đơn giản của MetaMask, hay các nhà phát triển có kinh nghiệm sử dụng nó để phát triển và kiểm tra các ứng dụng phi tập trung, MetaMask đều có thể đáp ứng nhu cầu của họ. Tính đến năm 2024, MetaMask đã vượt qua 30 triệu người dùng và chiếm thị phần đáng kể trong thị trường Ví tiền DeFi, chiếm khoảng 35%, làm cho nó trở thành một người dẫn đầu thị trường xứng đáng.

Trong hệ sinh thái DeFi, MetaMask đóng một vai trò quan trọng. Nó hạ thấp rào cản cho người dùng tham gia vào DeFi, cho phép người dùng thông thường tham gia vào các hoạt động DeFi khác nhau mà không cần hiểu biết sâu về công nghệ blockchain phức tạp. Nhiều dự án DeFi được thiết kế theo mặc định để đăng nhập ví MetaMask, khiến MetaMask trở thành điểm vào ưa thích cho người dùng để bước vào thế giới DeFi. Tại một số thị trường NFT phổ biến, chẳng hạn như OpenSea, người dùng có thể trực tiếp đăng nhập và giao dịch cũng như sưu tầm các tác phẩm nghệ thuật kỹ thuật số bằng cách sử dụng MetaMask, thúc đẩy mạnh mẽ sự thịnh vượng của thị trường NFT. Đồng thời, sự mở cửa và khả năng mở rộng của MetaMask cũng cung cấp hỗ trợ mạnh mẽ cho sự đổi mới và phát triển của hệ sinh thái DeFi, thúc đẩy sự tiến bộ trong toàn ngành.

3.2.2 Ví tiền Trust

Trust Wallet là một ví tiền đa chuỗi di động thuộc sở hữu của Binance, chiếm vị trí quan trọng trên thị trường nhờ vào sự tiện lợi và tính năng phong phú. Về mặt chức năng, nó hỗ trợ nhiều chuỗi blockchain chính, bao gồm Ethereum, Bitcoin, Binance Smart Chain (BSC) và hàng ngàn loại tiền điện tử và token dựa trên các blockchain này để lưu trữ và giao dịch. Chức năng trao đổi phi tập trung (DEX) tích hợp cho phép người dùng trực tiếp trao đổi tiền điện tử trong ví, mà không cần phải chuyển tài sản sang các nền tảng giao dịch khác, từ đó cải thiện đáng kể sự tiện lợi và an toàn của các giao dịch. Ví dụ, người dùng có thể trực tiếp trao đổi Ethereum lấy Binance Coin (BNB) trong Trust Wallet, hoặc tham gia giao dịch trên các sàn giao dịch phi tập trung dựa trên Binance Smart Chain như PancakeSwap. Ngoài ra, Trust Wallet cũng cung cấp một trình duyệt DApp, cho phép người dùng truy cập vào các ứng dụng phi tập trung khác nhau như các nền tảng cho vay DeFi, thị trường NFT, mở rộng các trường hợp sử dụng của tài sản kỹ thuật số.

Chiến lược phát triển của Trust Wallet chủ yếu xoay quanh việc tối ưu hóa trải nghiệm người dùng và mở rộng hệ sinh thái. Về trải nghiệm người dùng, nó có thiết kế giao diện đơn giản và trực quan, cho phép ngay cả những người mới bắt đầu với ít kiến thức về tiền điện tử cũng có thể nhanh chóng bắt đầu và dễ dàng thực hiện các thao tác như tạo ví và chuyển tài sản. Về việc mở rộng hệ sinh thái, tận dụng ảnh hưởng và nguồn lực mạnh mẽ của Binance trong lĩnh vực tiền điện tử, Trust Wallet đã hợp tác sâu sắc với nhiều dự án trong hệ sinh thái Binance, cung cấp cho người dùng nhiều dịch vụ và lợi ích hơn. Thông qua việc tích hợp với Sàn giao dịch Binance, người dùng có thể nạp tiền, rút tiền và giao dịch tài sản một cách thuận tiện; người dùng tham gia các dự án Binance Launchpad cũng có thể quản lý và giao dịch token dự án một cách thuận tiện qua Trust Wallet.

Trong thị trường di động, Trust Wallet có lợi thế cạnh tranh đáng kể. Với sự phổ biến của điện thoại thông minh, nhu cầu về ví tiền di động đang gia tăng, và Trust Wallet đang đáp ứng xu hướng này một cách hoàn hảo. Nó hỗ trợ cả nền tảng iOS và Android, cho phép người dùng quản lý tài sản kỹ thuật số của họ bất cứ lúc nào, ở đâu thông qua điện thoại của họ. Hiệu suất bảo mật của nó cũng được công nhận rộng rãi, với khóa riêng được lưu trữ trên thiết bị cục bộ của người dùng, sử dụng công nghệ mã hóa đa lớp để bảo vệ tài sản của người dùng, và cung cấp chức năng sao lưu cụm từ để ngăn ngừa mất tài sản do mất hoặc hỏng thiết bị. Đồng thời, Trust Wallet tiếp tục giới thiệu các tính năng và dịch vụ mới, chẳng hạn như hỗ trợ nhiều chuỗi khối và tiền tệ hơn, tối ưu hóa tốc độ giao dịch, v.v., để duy trì vị trí dẫn đầu trong thị trường Ví tiền di động DeFi.

Đăng nhậpGateNền tảng giao dịch nơi có thể thực hiện các giao dịch TWT:https://www.gate.io/trade/TWT_USDT

3.2.3 Ví tiền đại diện khác

Exodus là một ví tiền đa tiền tệ có sẵn trên cả máy tính để bàn và di động, được người dùng yêu thích vì giao diện người dùng thanh lịch và các tính năng mạnh mẽ. Nó hỗ trợ lưu trữ và quản lý hơn 100 loại tiền điện tử, bao gồm các loại tiền tệ chính như Bitcoin, Ethereum và Litecoin. Một trong những tính năng của Exodus là chức năng trao đổi mạnh mẽ tích hợp sẵn, cho phép người dùng trao đổi các loại tiền điện tử khác nhau trực tiếp trong ví mà không cần rời khỏi đó, cung cấp giá thị trường theo thời gian thực và giao dịch phí thấp. Nó cũng hỗ trợ các ví phần cứng như Ledger và Trezor, giúp nâng cao bảo mật tài sản, phù hợp cho những người dùng có yêu cầu bảo mật tài sản cao mà cũng mong muốn thực hiện các thao tác tương đối thuận tiện. Về hiệu suất thị trường, Exodus có một lượng người dùng đáng kể, đặc biệt được đón nhận tại châu Âu và Hoa Kỳ. Mặc dù thị phần của nó tương đối nhỏ so với MetaMask và Trust Wallet, nhưng nó có độ nhận diện và lòng trung thành cao trong các nhóm người dùng cụ thể.

Ngoài Exodus, Atomic Wallet, MyEtherWallet và một số ví khác cũng có ảnh hưởng nhất định trên thị trường Ví tiền DeFi. Atomic Wallet là một ví đa tiền tệ phi tập trung hỗ trợ hơn 500 loại tiền điện tử. Sự mở của nó cho phép người dùng thiết kế DApps của riêng họ thông qua API, và động cơ giao dịch tích hợp giúp trao đổi trực tiếp các loại tiền tệ khác nhau trong ví. MyEtherWallet tập trung vào việc quản lý Ethereum và các token của nó, cung cấp cho người dùng dịch vụ ví an toàn và linh hoạt. Người dùng có thể chọn giữa phiên bản cục bộ hoặc trực tuyến để đáp ứng các nhu cầu sử dụng khác nhau. Những ví này, mỗi cái đều có tính năng và định vị độc đáo, đã chiếm lĩnh thị trường Ví tiền DeFi, cùng nhau thúc đẩy sự phát triển đa dạng của ngành.

4. Nguyên tắc kỹ thuật và kiến trúc

4.1 Cơ bản về Công nghệ Blockchain

Công nghệ blockchain là hỗ trợ kỹ thuật cơ bản của Ví tiền DeFi, và nguyên tắc cốt lõi của nó dựa trên phân quyền, sổ cái phân tán và cơ chế đồng thuận. Blockchain về cơ bản là một cơ sở dữ liệu phân tán được duy trì bởi nhiều nút, và dữ liệu được liên kết theo thứ tự thời gian dưới dạng các khối để tạo thành một cấu trúc chuỗi. Mỗi khối chứa dữ liệu giao dịch trong một khoảng thời gian nhất định và giá trị hash của khối trước đó. Các khối được liên kết chặt chẽ với nhau thông qua các giá trị hash, tạo thành một bản ghi sổ cái không thể thay đổi.

Prendendo la blockchain di Bitcoin come esempio, ci sono un gran numero di nodi nella rete Bitcoin, che sono distribuiti a livello globale. Ogni nodo memorizza i dati completi del libro mastro di Bitcoin. Quando si verifica una nuova transazione, queste informazioni vengono raccolte e impacchettate in un nuovo blocco. La generazione di un nuovo blocco richiede l'uso del meccanismo di consenso Proof of Work (PoW), il che significa che i nodi devono eseguire un'importante quantità di calcoli per trovare un valore hash che soddisfi condizioni specifiche; questo processo è noto come "mining". Il nodo che trova per primo il valore hash che soddisfa le condizioni avrà il diritto di registrare il nuovo blocco e trasmetterlo all'intera rete. Dopo aver verificato la legittimità del nuovo blocco, gli altri nodi lo aggiungeranno al proprio libro mastro. Questo libro mastro decentralizzato distribuito e meccanismo di consenso rendono la blockchain altamente sicura e affidabile. Nessun singolo nodo può manomettere i dati del libro mastro perché alterare i dati richiederebbe il controllo di più della metà dei nodi, il che è quasi impossibile da ottenere nella pratica.

Trong Ví tiền DeFi, việc ứng dụng công nghệ blockchain chủ yếu được thể hiện qua các khía cạnh sau. Đầu tiên, tài sản kỹ thuật số của người dùng được lưu trữ trên blockchain, và quyền sở hữu cùng các bản ghi giao dịch của tài sản được ghi lại và xác minh thông qua sổ cái phân tán của blockchain, đảm bảo an toàn và khả năng truy xuất của tài sản. Khi người dùng thực hiện các giao dịch tài sản, thông tin giao dịch được phát sóng đến mạng blockchain, được xác minh và đồng thuận bởi các nút, và được ghi lại trên blockchain, trở thành một bản ghi giao dịch không thể thay đổi. Thứ hai, chức năng hợp đồng thông minh của blockchain cung cấp cho Ví tiền DeFi một loạt các kịch bản ứng dụng tài chính phong phú, chẳng hạn như giao dịch tự động, cho vay, khai thác thanh khoản, v.v. Những ứng dụng này được thực hiện tự động trên blockchain thông qua các hợp đồng thông minh, không cần sự tham gia của các trung gian bên thứ ba, cải thiện hiệu quả và tính minh bạch của giao dịch.

4.2 Ứng dụng hợp đồng thông minh

Hợp đồng thông minh là một trong những công nghệ cốt lõi của Ví tiền DeFi. Đây là một loại hợp đồng dựa trên blockchain, tự động thực thi hợp đồng dưới dạng mã, xác định các điều khoản và điều kiện của hợp đồng. Mã của hợp đồng thông minh được triển khai trên blockchain, và một khi các điều kiện được đáp ứng, hợp đồng sẽ tự động thực hiện các hoạt động tương ứng mà không cần can thiệp của con người. Các tính năng chính của hợp đồng thông minh bao gồm phân cấp, không thể thay đổi và thực thi tự động.

Trong Ví tiền DeFi, hợp đồng thông minh có nhiều ứng dụng khác nhau. Về mặt giao dịch tự động, lấy các sàn giao dịch phi tập trung (DEX) làm ví dụ, chẳng hạn như Uniswap, được xây dựng trên blockchain Ethereum, sử dụng hợp đồng thông minh để triển khai mô hình Nhà tạo lập thị trường tự động (AMM). Trong các hợp đồng thông minh của Uniswap, các quy tắc như dự trữ tài sản cho các cặp giao dịch, tính toán giá cả, phí giao dịch, v.v., được xác định. Khi người dùng khởi động giao dịch trong Ví tiền DeFi, chẳng hạn như trao đổi Ethereum lấy một token ERC-20 nhất định, hợp đồng thông minh sẽ tự động tính toán giá giao dịch, thực hiện việc trao đổi tài sản dựa trên các quy tắc đã được thiết lập trước, và ghi lại kết quả giao dịch trên blockchain. Phương thức giao dịch tự động này loại bỏ nhu cầu về sổ lệnh giao dịch truyền thống và các cơ chế khớp lệnh, làm cho quá trình giao dịch trở nên hiệu quả hơn, minh bạch hơn và giảm chi phí giao dịch.

Trong lĩnh vực cho vay, các nền tảng cho vay phi tập trung như Aave sử dụng hợp đồng thông minh để tự động hóa các hoạt động cho vay. Khi người dùng kết nối với nền tảng Aave trong Ví tiền DeFi, các hợp đồng thông minh đánh giá tài sản của họ để xác định giới hạn vay mượn. Khi người dùng gửi tài sản làm tài sản thế chấp để vay tài sản khác, các hợp đồng thông minh tự động khóa tài sản thế chấp và tính toán lãi suất vay dựa trên tỷ lệ thị trường. Khi hoàn trả, người dùng chỉ cần trả lại khoản vay và lãi suất cho địa chỉ được chỉ định bởi hợp đồng thông minh, điều này sẽ tự động mở khóa tài sản thế chấp để hoàn tất quy trình cho vay. Toàn bộ quy trình không cần can thiệp thủ công, và thông tin cho vay hoàn toàn công khai và minh bạch, cho phép người dùng kiểm tra tình trạng cho vay và lãi suất của họ bất cứ lúc nào.

Về việc khai thác thanh khoản, nhiều dự án Tài chính phi tập trung khuyến khích người dùng cung cấp tài sản cho các bể thanh khoản thông qua hợp đồng thông minh. Lấy Curve Finance làm ví dụ, người dùng gửi stablecoin và các tài sản khác vào bể thanh khoản của Curve bằng cách sử dụng Ví tiền DeFi. Hợp đồng thông minh sẽ phát hành token thanh khoản (LP Token) cho người dùng dựa trên số lượng và tỷ lệ tài sản mà họ cung cấp. Đồng thời, hợp đồng thông minh sẽ tự động phân phối lợi nhuận cho người dùng dựa trên thu nhập từ phí giao dịch của bể thanh khoản và các quy tắc phân phối token dự án. Người dùng có thể kiểm tra lợi nhuận của họ bất cứ lúc nào bằng cách sử dụng Ví tiền DeFi, và quy đổi tài sản và lợi nhuận khi cần thiết.

4.3 Cơ chế bảo mật Ví tiền

4.3.1 Quản lý Khóa riêng và Câu ghi nhớ

Khóa riêng là thông tin xác thực chính để truy cập và kiểm soát tài sản kỹ thuật số của người dùng. Trong Ví tiền DeFi, khóa riêng thường được tạo ra bởi các thuật toán mã hóa, và là một chuỗi ngẫu nhiên các chữ số và chữ cái, thường dài 64 ký tự thập lục phân. Ví dụ, một khóa riêng điển hình có thể trông giống như "5KYYDeos39z3FPrtuX2QmmeGnNP9std7yyr2SC1j299sBCnQWjs". Quá trình tạo ra khóa riêng hoàn toàn ngẫu nhiên, đảm bảo tính duy nhất và không thể đoán trước của nó thông qua các thuật toán mã hóa có độ mạnh cao, làm cho xác suất của các người dùng khác nhau có cùng một khóa riêng gần như bằng không.

Phương pháp lưu trữ khóa riêng rất quan trọng, liên quan trực tiếp đến sự an toàn của tài sản người dùng. Trong Ví tiền DeFi, khóa riêng thường được lưu trữ trên thiết bị cục bộ của người dùng, chẳng hạn như ví phần cứng, ứng dụng ví di động hoặc tiện ích mở rộng trình duyệt. Ví phần cứng, chẳng hạn như Ledger Nano S và Trezor, sử dụng cách ly vật lý để lưu trữ khóa riêng, lưu chúng trong chip bảo mật của thiết bị phần cứng. Thiết bị phần cứng chỉ ký các giao dịch với sự ủy quyền của người dùng, làm tăng đáng kể độ an toàn của các khóa riêng. Các ứng dụng ví di động và tiện ích mở rộng trình duyệt lưu trữ khóa riêng cục bộ bằng công nghệ mã hóa, và người dùng cần đặt mật khẩu để bảo vệ quyền truy cập vào các khóa riêng.

Để ngăn chặn sự mất mát của khóa riêng, Ví tiền DeFi thường cung cấp chức năng ghi nhớ. Một cụm từ ghi nhớ là một cụm từ bao gồm 12-24 từ, đây là một hình thức khác để biểu diễn khóa riêng. Khóa riêng có thể được phục hồi từ cụm từ ghi nhớ thông qua một thuật toán cụ thể. Ví dụ, khi tạo một ví, MetaMask tạo ra một tập hợp 12 từ như một cụm từ ghi nhớ. Người dùng cần ghi lại những từ này theo thứ tự và giữ chúng an toàn. Khi người dùng cần phục hồi ví trên một thiết bị mới hoặc lấy lại khóa riêng đã mất, họ chỉ cần nhập đúng các từ ghi nhớ. Ứng dụng ví sau đó có thể tái tạo khóa riêng để khôi phục quyền truy cập vào tài sản của người dùng.

Việc quản lý an toàn các khóa riêng và cụm từ ghi nhớ là ưu tiên hàng đầu của người dùng để bảo vệ tài sản kỹ thuật số của họ. Người dùng phải nhớ các khóa riêng và cụm từ ghi nhớ của mình và không bao giờ tiết lộ chúng cho người khác, vì một khi khóa riêng hoặc cụm từ ghi nhớ bị rò rỉ, người khác có thể dễ dàng truy cập và chuyển tài sản của người dùng. Đồng thời, người dùng cũng nên tránh lưu trữ các khóa riêng và cụm từ ghi nhớ ở dạng điện tử trên các thiết bị kết nối để ngăn chặn việc đánh cắp bởi hacker. Cách tốt nhất là ghi lại cụm từ ghi nhớ trên giấy và lưu trữ nó ở một nơi an toàn, chẳng hạn như trong một chiếc két hoặc tủ hồ sơ mã hóa.

4.3.2 Các Thuật Toán Mã Hóa và Giao Thức Bảo Mật

Ví tiền DeFi sử dụng nhiều thuật toán mã hóa tiên tiến để đảm bảo an ninh cho tài sản và giao dịch của người dùng. Trong số đó, Mã hóa Đường elip (ECC) là một trong những thuật toán mã hóa được sử dụng rộng rãi nhất. Thuật toán Mã hóa Đường elip dựa trên bài toán logarit rời rạc của đường elip, có độ an toàn cao và hiệu suất tính toán tốt. Trong Ví tiền DeFi, thuật toán Mã hóa Đường elip chủ yếu được sử dụng để tạo và xác minh chữ ký số. Khi một người dùng khởi tạo một giao dịch, ví sử dụng khóa riêng để ký thông tin giao dịch và tạo ra một chữ ký số. Chữ ký số này được phát sóng đến mạng blockchain cùng với thông tin giao dịch. Khi các nút khác xác minh giao dịch, họ sử dụng khóa công khai của người dùng để xác minh chữ ký số nhằm đảm bảo rằng giao dịch được khởi tạo bởi một người dùng hợp pháp và thông tin giao dịch không bị can thiệp trong quá trình truyền tải.

Ngoài thuật toán mã hóa đường cong elip, Ví tiền DeFi cũng sử dụng các thuật toán băm để đảm bảo tính toàn vẹn và khả năng chống giả mạo của dữ liệu. Các thuật toán băm có thể biến đổi dữ liệu của bất kỳ độ dài nào thành một giá trị băm cố định, và có tính một chiều và khả năng kháng va chạm. Trong blockchain, mỗi khối chứa giá trị băm của khối trước đó, liên kết mỗi khối với nhau thông qua các giá trị băm để tạo thành một cấu trúc chuỗi không thể thay đổi. Nếu ai đó cố gắng giả mạo dữ liệu của một khối, giá trị băm của khối đó sẽ thay đổi, khiến cho giá trị băm của tất cả các khối tiếp theo cũng thay đổi. Sự thay đổi này có thể dễ dàng được phát hiện bởi các nút khác trong mạng blockchain, đảm bảo tính toàn vẹn và độ tin cậy của dữ liệu blockchain.

Về mặt giao thức bảo mật, Ví tiền DeFi thường sử dụng giao thức TLS (Transport Layer Security) để đảm bảo an toàn cho việc truyền dữ liệu. Giao thức TLS là một giao thức bảo mật dựa trên mật mã thiết lập một kênh giao tiếp an toàn giữa khách hàng và máy chủ để mã hóa và xác minh dữ liệu được truyền, ngăn chặn dữ liệu bị đánh cắp hoặc bị giả mạo trong quá trình truyền. Khi người dùng thực hiện giao dịch với Ví tiền DeFi, ví sẽ giao tiếp với các nút blockchain hoặc ứng dụng phi tập trung thông qua giao thức TLS để đảm bảo việc truyền thông tin giao dịch được an toàn.

Ngoài ra, một số Ví tiền DeFi cũng sử dụng công nghệ Chữ ký Đa để tăng cường bảo mật cho tài sản. Công nghệ Chữ ký Đa cho phép nhiều khóa riêng ký một giao dịch, và giao dịch chỉ có thể được xác nhận và thực hiện khi số lượng chữ ký đã được thiết lập trước được đáp ứng. Ví dụ, một ví có thể được thiết lập yêu cầu hai trong ba khóa riêng ký để một giao dịch có giá trị. Phương pháp này hiệu quả trong việc ngăn chặn mất mát tài sản do việc đánh cắp một khóa riêng, tăng cường bảo mật và tính linh hoạt trong quản lý tài sản.

5. Các tình huống ứng dụng và hệ sinh thái

5.1 DeFi Cho vay và Giao dịch

Trong kịch bản cho vay DeFi, Ví tiền DeFi đóng một vai trò quan trọng. Lấy các nền tảng cho vay nổi tiếng như Aave và Compound làm ví dụ, người dùng có thể dễ dàng tham gia vào các hoạt động cho vay bằng cách kết nối với những nền tảng này thông qua Ví tiền DeFi. Người dùng gửi tài sản kỹ thuật số của riêng họ vào nền tảng như một tài sản đảm bảo, và dựa trên giá trị của các tài sản đảm bảo và các quy tắc cho vay của nền tảng, họ nhận được số tiền vay tương ứng và vay các tài sản kỹ thuật số khác. Trong quá trình này, Ví tiền DeFi không chỉ chịu trách nhiệm quản lý tài sản của người dùng mà còn cung cấp một điểm truy cập để tương tác với các hợp đồng thông minh của nền tảng cho vay, đảm bảo an toàn và tiện lợi cho các hoạt động cho vay.

Hình 2: Sơ đồ quy trình cho vay DeFi

Vay chớp là một hình thức vay mượn đặc biệt trong DeFi, cho phép người dùng vay một số tiền lớn ngay lập tức mà không cần tài sản thế chấp, và hoàn thành việc trả nợ cùng các hoạt động liên quan trong cùng một giao dịch. Ví dụ, trong các sàn giao dịch phi tập trung như Uniswap, người dùng có thể sử dụng vay chớp cho giao dịch arbitrage. Người dùng vay tiền từ các giao thức hỗ trợ vay chớp thông qua Ví tiền DeFi, tìm kiếm sự chênh lệch giá giữa các cặp giao dịch khác nhau, tham gia vào các hoạt động mua vào giá thấp và bán ra giá cao để kiếm lợi nhuận từ sự chênh lệch giá, và sau đó trả lại số tiền đã vay cùng lãi suất trước khi kết thúc giao dịch. Sự xuất hiện của vay chớp đã cải thiện đáng kể hiệu quả thị trường và tính thanh khoản, nhưng cũng đặt ra yêu cầu cao về kỹ năng vận hành và phán đoán thị trường của người dùng, và đi kèm với một số rủi ro nhất định. Nếu giao dịch thất bại, người dùng có thể phải đối mặt với áp lực trả nợ cao.

Trong lĩnh vực giao dịch Tài chính Phi tập trung (DeFi), các sàn giao dịch phi tập trung (DEX) là những nơi giao dịch chính, và Ví tiền DeFi là công cụ quan trọng kết nối người dùng với DEX. Các DEX như Uniswap, SushiSwap, v.v., dựa trên mô hình Nhà cung cấp thanh khoản tự động (AMM), cho phép giao dịch thông qua hợp đồng thông minh. Người dùng kết nối với các DEX này bằng Ví tiền DeFi, cho phép trao đổi trực tiếp các tài sản kỹ thuật số mà không cần đến sổ lệnh truyền thống và cơ chế khớp lệnh. Trong Ví tiền DeFi, người dùng chọn các cặp tài sản để giao dịch, nhập số lượng giao dịch, và ví sẽ tự động tính toán giá giao dịch dựa trên hợp đồng thông minh, hoàn tất việc chuyển giao tài sản và xác nhận giao dịch. Phương pháp giao dịch này cung cấp một mức độ tự chủ và linh hoạt cao, với quy trình giao dịch minh bạch, loại bỏ những lo ngại về thao túng thị trường và việc sử dụng sai quỹ có thể xảy ra trong các sàn giao dịch tập trung.

5.2 Khai thác thanh khoản và Canh tác lợi suất

Khai thác thanh khoản và canh tác lợi nhuận là những hoạt động tài chính đổi mới trong không gian DeFi, cung cấp cho người dùng cơ hội kiếm thêm thu nhập. Nói một cách đơn giản, khai thác thanh khoản đề cập đến việc người dùng cung cấp tài sản cho các bể thanh khoản của các sàn giao dịch phi tập trung (DEX) hoặc các dự án DeFi khác để tạo điều kiện cho việc giao dịch và nhận phần thưởng tương ứng. Những phần thưởng này thường được phân phối dưới dạng token dự án hoặc một phần phí giao dịch. Ví dụ, trên nền tảng Curve Finance, khi người dùng gửi stablecoin vào bể thanh khoản, nhà cung cấp thanh khoản (LP) có thể kiếm được một tỷ lệ nhất định của phí giao dịch như thu nhập khi những người dùng khác giao dịch stablecoin trên nền tảng. Ngoài ra, Curve Finance cũng thưởng cho các nhà cung cấp thanh khoản bằng token nền tảng CRV như một động lực bổ sung. Người dùng nắm giữ CRV có thể tham gia vào các quyết định quản trị nền tảng hoặc giao dịch trên thị trường.

Yield farming là một khái niệm rộng hơn bao gồm việc kiếm lợi nhuận bằng cách tham gia vào các dự án DeFi khác nhau, bao gồm khai thác thanh khoản, khai thác staking, giao dịch chênh lệch giá và nhiều hơn nữa. Người dùng đầu tư tài sản kỹ thuật số của họ vào các dự án DeFi khác nhau để kiếm lợi nhuận tương ứng dựa trên quy tắc phân phối lợi nhuận của dự án và những đóng góp của chính họ. Chẳng hạn, bằng cách staking tài sản trên nền tảng Compound, người dùng không chỉ có thể kiếm lãi suất từ các khoản vay mà còn có khả năng nhận được phần thưởng dưới hình thức token quản trị COMP do nền tảng phát hành. Trên các nền tảng như Balancer, người dùng cung cấp thanh khoản bằng cách đóng góp vào các pool với nhiều tài sản khác nhau, tham gia vào khai thác thanh khoản, và kiếm phần thưởng token nền tảng BAL ngoài việc chia sẻ phí giao dịch.

Ví tiền DeFi đóng vai trò hỗ trợ không thể thiếu trong khai thác thanh khoản và canh tác lợi suất. Nó cung cấp cho người dùng một giao diện vận hành thuận tiện, cho phép người dùng dễ dàng gửi tài sản vào các bể thanh khoản hoặc đặt cược chúng vào các dự án tương ứng thông qua Ví tiền DeFi. Khi gửi tài sản, Ví tiền DeFi sẽ tự động tương tác với các hợp đồng thông minh để hoàn tất việc khóa tài sản và các hoạt động liên quan. Người dùng cũng có thể theo dõi thu nhập của họ theo thời gian thực thông qua Ví tiền DeFi, kiểm tra trạng thái của các bể thanh khoản, hồ sơ phân phối lợi nhuận và các thông tin khác bất cứ lúc nào. Khi người dùng cần đổi tài sản hoặc điều chỉnh chiến lược đầu tư, Ví tiền DeFi có thể nhanh chóng mở khóa và chuyển giao tài sản, đảm bảo người dùng có thể linh hoạt quản lý tài sản và thu nhập của họ. Ngoài ra, một số Ví tiền DeFi cũng cung cấp chức năng tổng hợp lợi suất, có thể tích hợp thông tin thu nhập từ nhiều dự án DeFi, cung cấp cho người dùng dịch vụ quản lý lợi suất một cửa để giúp họ tối ưu hóa danh mục đầu tư và tăng cường hiệu suất doanh thu.

5.3 Ứng dụng tích hợp với NFT

Với sự phát triển nhanh chóng của thị trường NFT, việc tích hợp Ví tiền DeFi và các ứng dụng NFT đã trở thành một xu hướng mới, mang đến cho người dùng nhiều trải nghiệm sáng tạo và cơ hội tài chính hơn. Về giao dịch NFT, Ví tiền DeFi cung cấp cho người dùng một nền tảng giao dịch thuận tiện. Lấy các thị trường NFT nổi tiếng như OpenSea và Rarible làm ví dụ, người dùng có thể dễ dàng duyệt, mua, bán và sưu tầm các NFT khác nhau bằng cách kết nối với những nền tảng này qua Ví tiền DeFi. Người dùng có thể xem tài sản NFT của mình trong Ví tiền DeFi, kiểm tra thông tin chi tiết như tên, mô tả, độ hiếm và thực hiện các giao dịch dựa trên xu hướng thị trường và nhu cầu cá nhân. Khi người dùng mua NFT, Ví tiền DeFi tự động hoàn tất việc chuyển giao tài sản và thay đổi quyền sở hữu, đảm bảo tính bảo mật và độ tin cậy của các giao dịch. Thêm vào đó, Ví tiền DeFi hỗ trợ giao dịch hàng loạt và giao dịch đa nền tảng của NFT, nâng cao hiệu quả và tính linh hoạt của giao dịch.

Trong lĩnh vực staking NFT, Ví tiền DeFi cũng đóng một vai trò quan trọng. Một số dự án DeFi cho phép người dùng staking NFT trên nền tảng để kiếm thu nhập. Ví dụ, trên một số nền tảng cho vay NFT, người dùng có thể sử dụng NFT của họ làm tài sản thế chấp để vay một số lượng tài sản số nhất định. Người dùng sử dụng Ví tiền DeFi để staking NFT trên nền tảng, và nền tảng sẽ đánh giá số tiền vay dựa trên giá trị của NFT và giải ngân khoản vay vào Ví tiền DeFi của người dùng. Trong thời gian staking, người dùng vẫn giữ quyền sở hữu NFT, nhưng tài sản bị khóa trên nền tảng. Sau khi người dùng trả nợ và lãi suất, Ví tiền DeFi sẽ hỗ trợ người dùng giải phóng staking của NFT và trả lại tài sản cho người dùng. Ngoài ra, một số dự án DeFi cũng cung cấp các cơ chế thưởng bổ sung cho staking NFT, chẳng hạn như phân phối token nền tảng hoặc chia sẻ phí giao dịch, để khuyến khích người dùng tham gia vào các hoạt động staking NFT.

Việc tích hợp Ví tiền DeFi và NFT cũng đã sinh ra một số sản phẩm và dịch vụ tài chính sáng tạo. Một số dự án đã ra mắt các tài sản tổng hợp dựa trên NFT, và người dùng có thể sử dụng Ví tiền DeFi để tham gia vào việc giao dịch và quản lý các tài sản tổng hợp này. Giá trị của các tài sản tổng hợp này liên quan đến các NFT cụ thể hoặc sự kết hợp của các NFT, và người dùng có thể đầu tư gián tiếp vào thị trường NFT bằng cách mua và bán các tài sản tổng hợp. Một số dự án DeFi cũng tận dụng các đặc tính độc đáo của NFT để phát triển các sản phẩm bảo hiểm sáng tạo nhằm bảo vệ tài sản NFT của người dùng. Người dùng có thể mua các sản phẩm bảo hiểm này bằng Ví tiền DeFi, và có thể nhận được bồi thường tương ứng khi tài sản NFT gặp thiệt hại hoặc bị đánh cắp.

6. Thách thức và Rủi ro phía trước

6.1 Rủi ro bảo mật

6.1.1 Phân tích các trường hợp tấn công của hacker

Trong những năm gần đây, Ví tiền DeFi đã thường xuyên bị các hacker nhắm đến, gây ra tổn thất đáng kể cho người dùng và các dự án. Trong số đó, sự cố hack của Ronin Network vào năm 2022 đặc biệt đáng chú ý. Ronin Network là một chuỗi phụ liên kết với trò chơi blockchain phổ biến Axie Infinity, cho phép người chơi gửi Ethereum hoặc USDC vào Ronin để mua NFT và token trong trò chơi, cũng như rút tiền từ việc bán tài sản trong game. Trong cuộc tấn công này, các hacker đã khai thác cầu Ronin và thông qua hai giao dịch riêng biệt, đã đánh cắp 173,600 ETH và hơn 25 triệu đô la giá trị stablecoin USDC, với tổng giá trị vượt quá 600 triệu đô la, trở thành một trong những sự cố hack lớn nhất trong lĩnh vực DeFi vào thời điểm đó.

Lý do tại sao hacker có thể thực hiện thành công cuộc tấn công chủ yếu là do lỗ hổng của mô hình đồng thuận Proof of Authority (PoA) mà Ronin áp dụng. PoA dựa trên việc xác thực danh tiếng và phê duyệt giao dịch bởi một số lượng nút xác thực hạn chế. Vào thời điểm đó, chuỗi Ronin bao gồm 9 nút xác thực, và việc xác định các sự kiện nạp và rút tiền yêu cầu chữ ký của 5 trong số các nút này. Hacker trước tiên đã lấy được chữ ký của Axie DAO bằng cách khai thác một lỗ hổng trong một trong các nút RPC do Axie DAO vận hành, và sau đó, với việc kiểm soát thành công 4 nút xác thực Ronin bởi Sky Mavis, cuối cùng đã đạt được việc đánh cắp tài sản.

Biểu đồ 3: Tình hình thiệt hại trong sự cố hack Ronin Network (tính bằng 10.000 đô la Mỹ)

Sự cố này đã hoàn toàn phơi bày các lỗ hổng và rủi ro liên quan đến bảo mật của Ví tiền DeFi. Các lỗ hổng hợp đồng thông minh là một trong những rủi ro bảo mật chính mà Ví tiền DeFi phải đối mặt. Trong quá trình mã hóa và triển khai hợp đồng thông minh, có thể xảy ra các lỗi logic, lỗ hổng hoặc khiếm khuyết bảo mật. Khi những vấn đề này được phát hiện và bị kẻ tấn công khai thác, nó có thể dẫn đến việc đánh cắp tài sản. Trong cuộc tấn công vào Mạng Ronin, kẻ tấn công đã khai thác lỗ hổng hợp đồng thông minh, giả mạo chữ ký rút tiền và thành công trong việc đánh cắp một lượng lớn tài sản. Quản lý kém các khóa riêng cũng là một rủi ro đáng kể. Các khóa riêng rất quan trọng để kiểm soát tài sản kỹ thuật số, và một khi chúng bị rò rỉ hoặc mất, tài sản của người dùng sẽ có nguy cơ bị đánh cắp. Trong một số trường hợp, người dùng có thể vô tình làm rò rỉ khóa riêng của họ do các thao tác không đúng, tấn công thiết bị và các lý do khác, tạo cơ hội cho kẻ tấn công.

6.1.2 Thách thức trong việc mất và phục hồi chìa khóa riêng

Khóa riêng là cốt lõi của Ví tiền DeFi, nó là chứng chỉ duy nhất để truy cập và kiểm soát tài sản kỹ thuật số của người dùng. Một khi khóa riêng bị mất, người dùng sẽ không thể truy cập vào tài sản của họ, dẫn đến việc mất tài sản vĩnh viễn. Hệ quả của việc mất khóa riêng là vô cùng nghiêm trọng, vì tính chất phi tập trung của blockchain có nghĩa là không có tổ chức trung ương nào có thể giúp người dùng khôi phục khóa riêng hoặc đặt lại mật khẩu. Khác với các tài khoản tài chính truyền thống, các ngân hàng và tổ chức khác có thể giúp người dùng khôi phục mật khẩu hoặc đặt lại tài khoản thông qua việc xác minh danh tính và các phương tiện khác, nhưng trong lĩnh vực DeFi, khóa riêng là bằng chứng duy nhất về quyền kiểm soát tài sản, mất khóa riêng giống như mất chìa khóa của một ví tiền vật lý, và tài sản trong ví sẽ không thể sử dụng được.

Hiện tại, có nhiều vấn đề với cơ chế phục hồi khóa riêng. Mặc dù nhiều Ví tiền DeFi cung cấp chức năng hạt giống ghi nhớ, cho phép người dùng phục hồi khóa riêng thông qua hạt giống ghi nhớ, nhưng độ bảo mật của hạt giống ghi nhớ cũng rất quan trọng. Nếu hạt giống ghi nhớ bị rò rỉ, người khác cũng có thể phục hồi khóa riêng thông qua hạt giống ghi nhớ, từ đó đánh cắp tài sản của người dùng. Một số người dùng có thể lưu trữ hạt giống ghi nhớ ở một nơi không an toàn do bảo quản kém, hoặc rò rỉ hạt giống ghi nhớ trong một môi trường mạng, dẫn đến việc tài sản bị đánh cắp. Ngay cả khi có hạt giống ghi nhớ, vẫn có thể có rủi ro trong quá trình phục hồi khóa riêng. Nếu người dùng xử lý sai quy trình phục hồi khóa riêng, hoặc sử dụng thiết bị và phần mềm không an toàn, điều đó cũng có thể dẫn đến việc đánh cắp khóa riêng. Một số phần mềm độc hại có thể giả mạo là công cụ phục hồi khóa riêng, dụ dỗ người dùng nhập hạt giống ghi nhớ, từ đó đánh cắp tài sản của người dùng. Đối với những người dùng không có hạt giống sao lưu, một khi khóa riêng bị mất, hầu như không có phương pháp phục hồi hiệu quả nào, và những mất mát tài sản sẽ không thể khôi phục. Do đó, thách thức về việc mất mát và phục hồi khóa riêng là một vấn đề an ninh quan trọng cần được giải quyết khẩn cấp trong việc phát triển Ví tiền DeFi.

6.2 Sự không chắc chắn về quy định

6.2.1 Sự khác biệt trong chính sách quy định của các quốc gia khác nhau

Các quốc gia và khu vực khác nhau có sự khác biệt đáng kể về thái độ và chính sách quản lý đối với Ví tiền DeFi. Tại Hoa Kỳ, các chính sách quản lý đối với tiền điện tử rất phức tạp và liên tục phát triển. Các cơ quan quản lý như Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch (SEC) và Ủy ban Giao dịch Hàng hóa Tương lai (CFTC) có những trách nhiệm quản lý chồng chéo và mờ nhạt đối với tiền điện tử. Đối với Ví tiền DeFi, một số bang ở Hoa Kỳ coi nó như một đơn vị chuyển tiền, yêu cầu tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về Chống Rửa tiền (AML) và Biết Khách hàng của bạn (KYC), trong khi các bang khác có thể áp dụng cách tiếp cận tương đối nới lỏng. Vào tháng 4 năm 2024, Bộ Tư pháp Hoa Kỳ bất ngờ quyết định truy tố các nhà phát triển ví tiền với cáo buộc chuyển tiền không có giấy phép, điều này đã thu hút sự chú ý rộng rãi trong ngành và phản ánh sự không chắc chắn của quy định về tiền điện tử tại Hoa Kỳ.

Tại châu Âu, các chính sách quy định của các quốc gia khác nhau cũng khác nhau. Vương quốc Anh đã có lập trường quy định tương đối chủ động về tiền điện tử, với Cơ quan Quản lý Tài chính (FCA) điều chỉnh các nhà cung cấp dịch vụ tài sản tiền điện tử, yêu cầu họ tuân thủ các quy định về chống rửa tiền và chống tài trợ khủng bố. Tại Đức, mặc dù các loại tiền điện tử như Bitcoin được công nhận là 'quỹ tư nhân', nhưng việc quy định các dịch vụ liên quan như Ví tiền DeFi đang dần được tăng cường. Ở cấp độ EU, việc thực hiện Quy định về Thị trường Tài sản Tiền điện tử (MiCA) đang được thúc đẩy, nhằm cung cấp một khuôn khổ quy định thống nhất cho tài sản tiền điện tử, điều này sẽ có ảnh hưởng đáng kể đến hoạt động của Ví tiền DeFi trong EU.

Tại khu vực châu Á, Nhật Bản là một trong những quốc gia đầu tiên hợp pháp hóa tiền điện tử, với một hệ thống quy định tương đối hoàn chỉnh cho việc giao dịch tiền điện tử và dịch vụ ví tiền. Nó yêu cầu các sàn giao dịch tiền điện tử và nhà cung cấp ví tiền phải đăng ký và tuân thủ các yêu cầu về an ninh và tuân thủ nghiêm ngặt. Tại Trung Quốc, do các hoạt động đầu cơ trong giao dịch tiền điện tử, đã làm gián đoạn trật tự kinh tế và tài chính, sinh ra các hoạt động bất hợp pháp như cờ bạc, huy động vốn trái phép, lừa đảo, mô hình kim tự tháp và rửa tiền, nghiêm trọng gây nguy hiểm cho an toàn tài sản của người dân, các hoạt động kinh doanh liên quan đến tiền ảo đã bị cấm toàn diện từ năm 2017, bao gồm giao dịch, phát hành và cung cấp dịch vụ cho tiền ảo. Ví DeFi hoạt động bất hợp pháp tại Trung Quốc.

6.2.2 Tình thế tiến thoái lưỡng nan mà bộ phận tuân thủ và phát triển phải đối mặt

Ví tiền DeFi đối mặt với nhiều thách thức và khó khăn trong quá trình phát triển tuân thủ. Trước hết, do thiếu tiêu chuẩn quy định toàn cầu thống nhất, khi hoạt động ở các quốc gia và vùng lãnh thổ khác nhau, Ví tiền DeFi cần phải đáp ứng các yêu cầu quy định khác nhau, điều này làm tăng chi phí và độ phức tạp trong hoạt động. Để một dự án Ví tiền DeFi cung cấp dịch vụ toàn cầu, nó cần đầu tư một lượng lớn nhân lực, tài nguyên và nguồn tài chính để nghiên cứu và tuân thủ các luật quy định ở nhiều quốc gia và vùng lãnh thổ, điều này gần như không thể chịu đựng đối với nhiều dự án nhỏ. Các chính sách quy định ở các quốc gia và vùng lãnh thổ khác nhau có thể mâu thuẫn, đặt Ví tiền DeFi vào thế khó khăn khi hoạt động tuân thủ. Ở một số quốc gia, Ví tiền DeFi có thể được yêu cầu phải trải qua quy trình xác minh KYC nghiêm ngặt, trong khi ở những quốc gia khác, thực hành này có thể bị coi là xâm phạm quyền riêng tư của người dùng và không phù hợp với luật pháp và phong tục địa phương.

Thứ hai, tính phi tập trung của Ví tiền DeFi xung đột với các mô hình quy định truyền thống. Các mô hình quy định truyền thống thường dựa vào các tổ chức tập trung để quản lý, chẳng hạn như ngân hàng, cơ quan quản lý tài chính, v.v., trong khi Ví tiền DeFi dựa trên công nghệ blockchain phi tập trung, không có một cơ quan trung ương rõ ràng hay người chịu trách nhiệm, khiến cho các cơ quan quản lý gặp khó khăn trong việc thực hiện quy định hiệu quả. Trong các nền tảng cho vay DeFi, thông tin danh tính và hồ sơ giao dịch của cả người vay và người cho vay được thực hiện tự động và ghi lại trên blockchain thông qua các hợp đồng thông minh, làm cho các cơ quan quản lý khó tiếp cận thông tin này và quy định và kiểm soát các hoạt động cho vay. Thêm vào đó, Ví tiền DeFi cũng có thể gặp phải các vấn đề về độ trễ quy định. Do sự phát triển nhanh chóng của công nghệ blockchain và DeFi, các ứng dụng và mô hình mới liên tục xuất hiện, trong khi việc xây dựng các chính sách quy định thường yêu cầu một khoảng thời gian và quy trình nhất định, dẫn đến khả năng các chính sách quy định không thể theo kịp kịp thời với các phát triển công nghệ và thị trường, dẫn đến một số dự án Ví tiền DeFi có thể rơi vào khu vực xám quy định trong giai đoạn đầu phát triển, điều này có thể thúc đẩy các hoạt động tài chính bất hợp pháp.

6.3 Vấn đề Trải nghiệm Người dùng

6.3.1 Độ phức tạp của hoạt động

Lý do chính cho sự phức tạp của các hoạt động Ví tiền DeFi là nó liên quan đến công nghệ blockchain và các khái niệm tài chính phức tạp. Đối với người dùng thông thường, việc hiểu các nguyên tắc của blockchain, quản lý khóa riêng và cụm từ ghi nhớ, cũng như tương tác của các hợp đồng thông minh là một thách thức khá lớn. Khóa riêng và cụm từ ghi nhớ là rất quan trọng để truy cập và kiểm soát tài sản kỹ thuật số, nhưng chúng thường được tạo thành từ một chuỗi ký tự hoặc từ ngữ phức tạp mà người dùng cần lưu trữ an toàn và đảm bảo độ chính xác khi sử dụng, nếu không có thể dẫn đến mất tài sản. Khi tạo ví, người dùng cần tạo và nhớ các cụm từ ghi nhớ, đồng thời chú ý đến thứ tự và tính bảo mật của các cụm từ, điều này có thể là một thách thức lớn đối với người dùng không chuyên về kỹ thuật.

Hình 4: Khảo sát phản hồi của người dùng về độ phức tạp của các thao tác Ví tiền DeFi (đơn vị: %)

Quá trình vận hành rườm rà cũng là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến trải nghiệm người dùng. Khi thực hiện một số thao tác như chuyển khoản, tham gia khai thác thanh khoản, v.v., người dùng cần trải qua nhiều bước, bao gồm kết nối ví tiền, chọn loại thao tác, nhập các tham số liên quan, xác nhận giao dịch, v.v. Mỗi bước đều yêu cầu thao tác cẩn thận, nếu không sẽ dẫn đến việc giao dịch thất bại hoặc mất tài sản. Khi tham gia khai thác thanh khoản, người dùng cần phải gửi tài sản vào quỹ thanh khoản trước, sau đó chờ phân phối lợi nhuận, và khi rút tài sản, họ cũng cần phải trải qua một loạt các thao tác. Toàn bộ quy trình rất phức tạp và có thể dễ dàng làm người dùng bối rối và gánh nặng. Sự phức tạp trong các thao tác này tạo ra một trở ngại đáng kể đối với việc sử dụng của người dùng, khiến nhiều người dùng ngần ngại khi sử dụng Ví tiền DeFi. Đặc biệt đối với những người dùng bình thường không có nền tảng kỹ thuật và kiến thức tài chính, quá trình thao tác phức tạp và các khái niệm khiến họ khó khăn trong việc sử dụng Ví tiền DeFi một cách dễ dàng, từ đó hạn chế sự phổ biến và quảng bá của Ví tiền DeFi.

6.3.2 Thiếu giao diện thân thiện với người dùng

Thiết kế giao diện hiện tại của Ví tiền DeFi có nhiều điểm thiếu sót. Nhiều giao diện Ví tiền DeFi không được bố trí hợp lý, với hiển thị thông tin hỗn loạn, khiến người dùng khó khăn trong việc nhanh chóng tìm kiếm các chức năng và thông tin cần thiết. Trong một số Ví tiền DeFi, bố cục của các mô-đun chức năng như danh sách tài sản, hồ sơ giao dịch và tùy chọn cài đặt chưa được thiết kế cẩn thận, yêu cầu người dùng phải dành nhiều thời gian và công sức để tìm kiếm thông tin cụ thể. Thiết kế tương tác của giao diện cũng không thân thiện với người dùng, và việc vận hành không thuận tiện. Trong một số Ví tiền DeFi, khi thực hiện các thao tác chuyển khoản, người dùng cần phải nhập thủ công thông tin địa chỉ phức tạp, và không có chức năng xác thực và gợi ý địa chỉ hiệu quả, điều này có thể dễ dàng dẫn đến lỗi nhập liệu của người dùng và mất tài sản.

Hình 5: Phản hồi của người dùng về tính thân thiện với người dùng của giao diện Ví tiền DeFi (Đơn vị: %)

Thiết kế giao diện không đủ tốt có tác động tiêu cực đến trải nghiệm người dùng. Một thiết kế giao diện không thân thiện sẽ làm tăng chi phí học tập và khó khăn trong việc sử dụng của người dùng, giảm sự hài lòng và lòng trung thành của họ. Nếu người dùng thường xuyên gặp khó khăn và bất tiện trong việc tìm kiếm thông tin khi sử dụng Ví tiền DeFi, họ có khả năng chọn từ bỏ việc sử dụng ví và tìm kiếm các lựa chọn thay thế thân thiện hơn. Đây là một bất lợi cho sự phát triển của Ví tiền DeFi, đặc biệt trong thị trường ngày càng cạnh tranh, giao diện không thân thiện với người dùng có thể dẫn đến việc mất người dùng, ảnh hưởng đến sự phát triển của dự án và mở rộng thị phần. Do đó, cải thiện thiết kế giao diện của Ví tiền DeFi và nâng cao tính thân thiện với người dùng là những hướng quan trọng để nâng cao trải nghiệm người dùng và thúc đẩy sự phát triển của Ví tiền DeFi.

7. Xu hướng phát triển tương lai

7.1 Hướng đổi mới công nghệ

7.1.1 Sáp nhập đa chuỗi và khả năng tương tác giữa các chuỗi

Với sự phát triển của công nghệ blockchain, các mạng blockchain khác nhau như Ethereum, Binance Smart Chain (BSC), Polkadot, v.v., tiếp tục xuất hiện, và mỗi blockchain đều có những ưu điểm và trường hợp sử dụng riêng. Tuy nhiên, những blockchain này lại tách biệt với nhau, khiến cho tài sản và dữ liệu khó có thể lưu thông tự do giữa các chuỗi khác nhau, hạn chế tiềm năng phát triển của tài chính phi tập trung (DeFi). Do đó, việc đạt được sự tích hợp đa chuỗi và khả năng tương tác giữa các chuỗi đã trở thành một hướng quan trọng cho sự đổi mới công nghệ trong tương lai của Ví tiền DeFi.

Để đạt được tích hợp đa chuỗi, Ví tiền DeFi cần hỗ trợ nhiều giao thức blockchain, cho phép lưu trữ, giao dịch và quản lý tài sản trên các chuỗi khác nhau. Điều này yêu cầu ví phải có khả năng tương thích và mở rộng mạnh mẽ, thích ứng với các đặc điểm kỹ thuật và quy tắc của các blockchain khác nhau. Một số Ví tiền DeFi mới đã bắt đầu hỗ trợ các chức năng đa chuỗi, cho phép người dùng quản lý tài sản trên nhiều chuỗi như Ethereum và Binance Smart Chain trong một ví mà không cần chuyển đổi giữa các ví khác nhau, cải thiện đáng kể sự tiện lợi trong quản lý tài sản.

Khả năng tương tác là chìa khóa để cho phép sự tương tác của tài sản và thông tin giữa các chuỗi khối khác nhau. Hiện tại, có một số công nghệ và giao thức cross-chain đang được phát triển, chẳng hạn như công nghệ sidechain, công nghệ relay chain và công nghệ khóa băm. Công nghệ sidechain cho phép tạo ra các chuỗi khối song song bên ngoài chuỗi chính, cho phép chuyển giao tài sản giữa chuỗi chính và sidechain thông qua cơ chế neo hai chiều; công nghệ relay chain kết nối các chuỗi khối khác nhau thông qua một chuỗi relay chuyên dụng để đạt được giao tiếp cross-chain và chuyển giao tài sản; công nghệ khóa băm sử dụng các đặc điểm của hàm băm để đạt được hoán đổi nguyên tử giữa các chuỗi khối khác nhau, đảm bảo tính nguyên tử và an toàn của các giao dịch.

Prendendo Polkadot come esempio, è un progetto cross-chain tipico che collega più catene parallele attraverso catene di relay, realizzando l'interoperabilità tra diverse catene parallele. L'integrazione di Ví tiền DeFi con l'ecosistema Polkadot fornirà agli utenti una gamma più ampia di scelte di asset e scenari applicativi DeFi più ricchi. Gli utenti possono trasferire asset tra diverse catene parallele su Polkadot, partecipare a progetti DeFi su diverse catene e ottenere un'allocazione diversificata e un'apprezzamento degli asset attraverso Ví tiền DeFi. Questa integrazione multi-chain e interoperabilità cross-chain romperà le barriere tra le blockchain, promuoverà l'interconnessione dell'ecosistema DeFi e porterà agli utenti un'esperienza di servizio finanziario più efficiente, conveniente e diversificata, con ampie prospettive di sviluppo.

7.1.2 Cập nhật công nghệ bảo vệ quyền riêng tư

Trong lĩnh vực Tài chính phi tập trung, việc bảo vệ quyền riêng tư của người dùng là rất quan trọng. Với sự gia tăng phổ biến của các ứng dụng DeFi, người dùng tạo ra một lượng lớn thông tin cá nhân và dữ liệu giao dịch khi thực hiện các giao dịch, vay mượn, cung cấp khai thác thanh khoản, v.v., và sự an toàn cũng như quyền riêng tư của dữ liệu này phải đối mặt với nhiều rủi ro. Do đó, việc nâng cấp công nghệ bảo vệ quyền riêng tư là một xu hướng không thể tránh khỏi cho sự phát triển trong tương lai của Ví tiền DeFi.

Hiện tại, Ví tiền DeFi chủ yếu sử dụng các thuật toán mã hóa để bảo vệ khóa riêng tư và thông tin giao dịch của người dùng, ngăn chặn việc đánh cắp và giả mạo dữ liệu. Tuy nhiên, với sự tiến bộ của công nghệ và sự nâng cấp liên tục của các kỹ thuật hack, công nghệ mã hóa truyền thống có thể không đáp ứng được nhu cầu bảo vệ quyền riêng tư ngày càng tăng. Do đó, trong tương lai, Ví tiền DeFi sẽ giới thiệu các công nghệ bảo vệ quyền riêng tư tiên tiến hơn, chẳng hạn như bằng chứng không kiến thức, mã hóa đồng homomorph, v.v.

Bằng chứng không biết (zero-knowledge proof) là một công nghệ mật mã cho phép một người chứng minh cho một người xác minh rằng một tuyên bố là đúng mà không tiết lộ bất kỳ thông tin nào khác ngoài thực tế rằng tuyên bố đó là đúng. Trong Ví tiền DeFi, bằng chứng không biết có thể được sử dụng để bảo vệ quyền riêng tư của các giao dịch người dùng. Khi người dùng thực hiện giao dịch, họ có thể sử dụng bằng chứng không biết để chứng minh với mạng blockchain rằng họ có đủ tiền cho giao dịch mà không tiết lộ số dư tài khoản và chi tiết giao dịch của họ, do đó bảo vệ quyền riêng tư của người dùng. Mã hóa đồng dạng (homomorphic encryption) là một hình thức mã hóa đặc biệt cho phép thực hiện các phép toán cụ thể trên văn bản mã hóa, với kết quả giống như khi thực hiện các phép toán tương tự trên văn bản rõ và sau đó mã hóa. Trong Ví tiền DeFi, mã hóa đồng dạng có thể được sử dụng để triển khai các hợp đồng thông minh bảo vệ quyền riêng tư. Trong quá trình thực hiện các hợp đồng thông minh, dữ liệu nhạy cảm của người dùng được xử lý bằng mã hóa đồng dạng, đảm bảo rằng quyền riêng tư dữ liệu trong quá trình thực hiện hợp đồng được bảo vệ trong khi cũng đảm bảo hoạt động bình thường của hợp đồng.

Một số dự án DeFi mới nổi đã bắt đầu khám phá và áp dụng các công nghệ bảo vệ quyền riêng tư này. Zcash là một đồng tiền điện tử sử dụng công nghệ chứng minh không có kiến thức, và các tính năng bảo mật của nó cung cấp sự bảo vệ tốt hơn cho thông tin giao dịch của người dùng. Việc tích hợp Ví tiền DeFi với các dự án bảo vệ quyền riêng tư như Zcash sẽ cung cấp cho người dùng dịch vụ DeFi an toàn và riêng tư hơn. Với sự cải thiện liên tục của các công nghệ bảo vệ quyền riêng tư, Ví tiền DeFi sẽ có khả năng bảo vệ quyền riêng tư của người dùng tốt hơn, nâng cao niềm tin của người dùng vào các ứng dụng DeFi, và thúc đẩy sự phát triển lành mạnh của thị trường DeFi.

7.2 Mở rộng thị trường và tăng trưởng người dùng

7.2.1 Sự tham gia của các nhà đầu tư tổ chức

Với sự trưởng thành và phát triển dần dần của thị trường DeFi, sự chú ý của các nhà đầu tư tổ chức đối với Ví tiền DeFi đang ngày càng tăng, và mức độ tham gia của họ cũng đang sâu hơn. Các nhà đầu tư tổ chức có sức mạnh tài chính mạnh mẽ, đội ngũ đầu tư chuyên nghiệp và hệ thống quản lý rủi ro nghiêm ngặt. Sự tham gia của họ sẽ có ảnh hưởng đa diện đến thị trường Ví tiền DeFi.

Sự tham gia của các nhà đầu tư tổ chức sẽ mang lại một lượng lớn vốn cho thị trường Ví tiền DeFi, thúc đẩy sự mở rộng hơn nữa quy mô thị trường. Các tổ chức tài chính truyền thống như ngân hàng, quỹ đầu cơ, v.v., đang bắt đầu tham gia vào lĩnh vực DeFi, phân bổ một số vốn cho các dự án DeFi để quản lý tài sản và giao dịch thông qua Ví tiền DeFi. Vốn của những nhà đầu tư tổ chức này thường rất lớn, và hành vi đầu tư của họ sẽ có ảnh hưởng đáng kể đến thị trường, thu hút nhiều vốn hơn vào thị trường DeFi và thúc đẩy sự thịnh vượng của thị trường. Sự tham gia của các nhà đầu tư tổ chức sẽ nâng cao tính chuyên nghiệp và tiêu chuẩn hóa của thị trường Ví tiền DeFi. So với các nhà đầu tư bình thường, các nhà đầu tư tổ chức chú ý nhiều hơn đến quản lý rủi ro và tuân thủ. Họ tiến hành thẩm định kỹ lưỡng và đánh giá rủi ro đối với các dự án trong quá trình đầu tư. Điều này sẽ thúc đẩy các dự án Ví tiền DeFi củng cố quản lý rủi ro và tuân thủ, cải thiện chất lượng và độ an toàn của các dự án, và thúc đẩy toàn bộ thị trường hướng tới một hướng tiêu chuẩn hóa và trưởng thành hơn.

Sự tham gia của các nhà đầu tư tổ chức sẽ mang lại nhiều cơ hội cho sự đổi mới và hợp tác. Các nhà đầu tư tổ chức thường có kinh nghiệm tài chính phong phú và nguồn lực rộng lớn. Họ có thể hợp tác với dự án Ví tiền DeFi để cùng phát triển các sản phẩm và dịch vụ tài chính mới, mở rộng các kịch bản ứng dụng của DeFi. Một số tổ chức tài chính có thể hợp tác với Ví tiền DeFi để ra mắt các sản phẩm quản lý tài sản dựa trên DeFi, dịch vụ cho vay, v.v., cung cấp cho người dùng nhiều lựa chọn tài chính đa dạng hơn. Đồng thời, sự tham gia của các nhà đầu tư tổ chức cũng sẽ thúc đẩy sự tích hợp của DeFi với tài chính truyền thống, tăng tốc đổi mới và chuyển đổi trong ngành tài chính.

Từ góc độ xu hướng phát triển, sự tham gia trong tương lai của các nhà đầu tư tổ chức vào thị trường Ví tiền DeFi sẽ tiếp tục tăng lên. Với việc làm rõ dần môi trường quy định và sự trưởng thành không ngừng của công nghệ DeFi, nhiều nhà đầu tư tổ chức sẽ có thêm sự tự tin để tham gia vào lĩnh vực DeFi. Một số tổ chức tài chính lớn có thể tăng cường đầu tư vào các dự án DeFi, và thậm chí tham gia trực tiếp vào phát triển và vận hành Ví tiền DeFi. Sự tham gia của các nhà đầu tư tổ chức cũng sẽ trở nên đa dạng hơn. Ngoài việc đầu tư trực tiếp, họ cũng có thể tham gia sâu hơn vào thị trường DeFi thông qua các phương thức như thành lập quỹ và tham gia vào quản trị.

7.2.2 Cơ hội trong các thị trường mới nổi

Các thị trường mới nổi có nhu cầu lớn và tiềm năng phát triển cho Ví tiền Tài chính phi tập trung. Ở nhiều quốc gia thuộc thị trường mới nổi, cơ sở hạ tầng tài chính tương đối yếu, phạm vi dịch vụ tài chính truyền thống bị hạn chế, và một số lượng lớn người dân không thể tận hưởng dịch vụ tài chính thuận tiện và hiệu quả. Ví DeFi, dựa trên công nghệ blockchain, với các tính năng như phi tập trung, không cần tin tưởng bên thứ ba, và khả năng tiếp cận toàn cầu, có thể cung cấp các giải pháp tài chính mới cho người dùng ở những thị trường mới nổi này.

Tại một số quốc gia châu Phi và Đông Nam Á, nhiều người không có tài khoản ngân hàng và không thể tham gia vào các giao dịch tài chính truyền thống như tiết kiệm, vay mượn và chuyển tiền. Sự xuất hiện của Ví tiền DeFi cung cấp cho họ một lựa chọn khả thi. Người dùng chỉ cần có một chiếc smartphone và kết nối internet để tạo Ví tiền DeFi, lưu trữ tài sản số và thực hiện các chuyển tiền xuyên biên giới, vay mượn và các hoạt động khác. Mô hình dịch vụ tài chính tiện lợi này có thể giúp người dùng ở các thị trường mới nổi quản lý tài chính tốt hơn, cải thiện mức sống của họ và thúc đẩy sự phát triển kinh tế. Tăng trưởng kinh tế ở các thị trường mới nổi diễn ra nhanh chóng, và nhu cầu của cư dân về quản lý tài sản và đầu tư đang gia tăng. Tuy nhiên, thị trường tài chính truyền thống có ngưỡng đầu tư cao và số lượng sản phẩm đầu tư hạn chế, không thể đáp ứng nhu cầu của phần lớn cư dân. Ví tiền DeFi cung cấp cho người dùng ở các thị trường mới nổi nhiều lựa chọn đầu tư hơn và ngưỡng đầu tư thấp hơn. Người dùng có thể tham gia vào các dự án DeFi khác nhau thông qua Ví tiền DeFi, chẳng hạn như khai thác thanh khoản, giao dịch trên sàn phi tập trung, v.v., để thực hiện việc tăng giá tài sản.

Để nắm bắt các cơ hội trong các thị trường mới nổi, dự án Ví tiền DeFi cần tối ưu hóa và đổi mới dựa trên các đặc điểm của những thị trường này. Về trải nghiệm người dùng, nó nên cung cấp một giao diện đơn giản và dễ hiểu để phục vụ người dùng ở các thị trường mới nổi với hiểu biết hạn chế về công nghệ blockchain và các khái niệm DeFi. Về hỗ trợ ngôn ngữ, nó nên cung cấp nhiều phiên bản ngôn ngữ địa phương để thuận tiện cho người dùng. Về hợp tác, việc hợp tác với các doanh nghiệp và cộng đồng địa phương là điều thiết yếu để hiểu nhu cầu thị trường địa phương và cung cấp các dịch vụ đáp ứng nhu cầu của người dùng địa phương. Hợp tác với các công ty thanh toán di động địa phương là cần thiết để tạo điều kiện cho việc trao đổi giữa tài sản kỹ thuật số và các loại tiền tệ fiat địa phương. Làm việc với các tổ chức cộng đồng địa phương để thực hiện các chiến dịch nâng cao hiểu biết tài chính sẽ nâng cao nhận thức và sự chấp nhận của người dùng đối với DeFi. Với nhu cầu ngày càng tăng đối với Ví tiền DeFi ở các thị trường mới nổi, cơ sở người dùng và thị phần của Ví tiền DeFi dự kiến sẽ tiếp tục mở rộng, trở thành một động lực quan trọng trong sự phát triển của thị trường DeFi.

7.3 Đường phát triển tuân thủ

7.3.1 Hợp tác với các cơ quan quản lý

Sự hợp tác giữa Ví tiền DeFi và các cơ quan quản lý có ý nghĩa lớn đối với sự phát triển tuân thủ của nó. Các cơ quan quản lý đóng vai trò then chốt trong việc duy trì trật tự thị trường và bảo vệ quyền lợi của nhà đầu tư trên thị trường tài chính, và như một công cụ dịch vụ tài chính mới nổi, việc thiết lập mối quan hệ hợp tác tốt với các cơ quan quản lý là điều kiện cần thiết để Ví tiền DeFi đạt được sự phát triển bền vững.

Về mặt Chống rửa tiền (AML) và Biết khách hàng của bạn (KYC), Ví tiền DeFi có thể hợp tác với các cơ quan quản lý để thiết lập một cơ chế xác thực người dùng và giám sát giao dịch toàn diện. Bằng cách hợp tác với các nhà cung cấp dịch vụ xác minh danh tính được cơ quan quản lý phê duyệt, Ví tiền DeFi có thể tiến hành xác minh danh tính nghiêm ngặt đối với người dùng để đảm bảo tính xác thực và hợp pháp của danh tính của họ. Đồng thời, với việc tận dụng khả năng truy xuất nguồn gốc của công nghệ blockchain, Ví tiền DeFi có thể theo dõi hành vi giao dịch của người dùng theo thời gian thực, kịp thời xác định và báo cáo các giao dịch nghi ngờ, và ngăn chặn rửa tiền, tài trợ khủng bố và các hoạt động bất hợp pháp khác. Tại một số quốc gia, các cơ quan quản lý yêu cầu các tổ chức tài chính thực hiện xác thực KYC đối với người dùng. Ví tiền DeFi có thể làm việc với các cơ quan quản lý địa phương để triển khai các quy trình KYC theo yêu cầu của quy định, đảm bảo hoạt động tuân thủ của mình.

Về mặt tuân thủ các quy định chứng khoán, đối với Ví tiền DeFi liên quan đến các tài sản kỹ thuật số giống như chứng khoán, việc hợp tác với các cơ quan quản lý có thể làm rõ bản chất của các tài sản và yêu cầu về quy định, tránh những rủi ro tuân thủ do quy định không rõ ràng. Các cơ quan quản lý có thể xây dựng các chính sách và hướng dẫn quy định tương ứng dựa trên mô hình kinh doanh và loại tài sản của Ví tiền DeFi, và Ví tiền DeFi hoạt động và quản lý theo đúng các quy định này. Ở một số quốc gia, các cơ quan quản lý coi một số tài sản kỹ thuật số là chứng khoán, yêu cầu các Ví tiền DeFi liên quan phải tuân thủ các quy định về chứng khoán, chẳng hạn như các quy định về công bố thông tin và bảo vệ nhà đầu tư. Bằng cách hợp tác với các cơ quan quản lý, Ví tiền DeFi có thể hiểu rõ hơn và tuân thủ các quy định này, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của các nhà đầu tư.

Hợp tác với các cơ quan quản lý cũng có thể cung cấp tư vấn và hướng dẫn chính sách cho Ví tiền DeFi, giúp nó kịp thời hiểu được động thái quy định, điều chỉnh chiến lược kinh doanh và tránh những rủi ro do thay đổi chính sách. Các cơ quan quản lý có thể giao tiếp và trao đổi với dự án Ví tiền DeFi thông qua các hình thức như phát hành hướng dẫn quy định và tổ chức hội thảo, cung cấp các đề xuất và định hướng cho sự phát triển tuân thủ của nó. Đồng thời, dự án Ví tiền DeFi cũng có thể phản hồi lại cho các cơ quan quản lý những vấn đề và khó khăn gặp phải trong sự phát triển của ngành, thúc đẩy việc cải thiện và tối ưu hóa chính sách quy định, và đạt được sự tương tác tích cực giữa các cơ quan quản lý và Ví tiền DeFi.

Thiết lập Cơ chế Tự điều chỉnh Ngành 7.3.2

Việc thiết lập các cơ chế tự điều chỉnh trong ngành là một biện pháp quan trọng để thúc đẩy sự phát triển tuân thủ của Ví tiền DeFi. Các cơ chế tự điều chỉnh trong ngành có thể nâng cao tính tự giác và quản lý trong ngành bằng cách thiết lập các tiêu chuẩn và quy tắc của ngành, cải thiện chất lượng và an ninh tổng thể của các dự án Ví tiền DeFi, và thúc đẩy sự phát triển lành mạnh của toàn bộ ngành.

Về việc thiết lập tiêu chuẩn ngành, các hiệp hội ngành hoặc tổ chức tự điều chỉnh có thể tổ chức các chuyên gia và công ty trong ngành để cùng phát triển các tiêu chuẩn kỹ thuật, tiêu chuẩn an ninh, tiêu chuẩn hoạt động, v.v. cho Ví tiền DeFi. Về tiêu chuẩn kỹ thuật, cần làm rõ tính tương thích với blockchain của Ví tiền DeFi, các quy định phát triển hợp đồng thông minh, v.v.; về tiêu chuẩn an ninh, cần quy định các yêu cầu về quản lý khóa riêng, thuật toán mã hóa, kiểm toán an ninh, v.v.; về tiêu chuẩn hoạt động, cần xây dựng các hướng dẫn cho dịch vụ người dùng, quản lý rủi ro, công bố thông tin, v.v. Việc phát triển các tiêu chuẩn này có thể cung cấp hướng dẫn rõ ràng cho các dự án Ví tiền DeFi, thúc đẩy tính tương tác và tương thích giữa các dự án, và nâng cao mức độ tổng thể của ngành.

Trong việc tăng cường tự quản lý và quản lý trong ngành, các tổ chức tự quản lý ngành có thể thiết lập các cơ chế giám sát để thực hiện các cuộc kiểm tra và đánh giá định kỳ dự án Ví tiền DeFi. Đối với các dự án không đáp ứng tiêu chuẩn và quy chuẩn của ngành, các tổ chức tự quản lý có thể thực hiện các biện pháp như cảnh báo, phạt tiền, đình chỉ kinh doanh, v.v., để thúc giục họ thực hiện các sửa đổi. Đồng thời, các tổ chức tự quản lý cũng có thể thiết lập cơ chế xử lý khiếu nại, chấp nhận sự giám sát từ người dùng và xã hội, kịp thời xử lý các khiếu nại và báo cáo của người dùng, và bảo vệ các quyền lợi hợp pháp của người dùng. Nếu một người dùng phát hiện thấy các lỗ hổng bảo mật hoặc vi phạm trong một dự án Ví tiền DeFi nhất định, họ có thể nộp đơn khiếu nại với tổ chức tự quản lý, tổ chức này sẽ tiến hành điều tra và thực hiện các hành động thích hợp để duy trì danh tiếng tốt của ngành.

Việc thiết lập các cơ chế tự quản trong ngành có thể thúc đẩy việc chia sẻ thông tin và giao tiếp trong ngành Ví tiền DeFi, tăng cường hợp tác và phối hợp giữa các doanh nghiệp. Bằng cách tổ chức các hội nghị, hội thảo và các hoạt động khác, các tổ chức tự quản ngành có thể cung cấp một nền tảng giao tiếp cho các doanh nghiệp để chia sẻ các xu hướng ngành mới nhất, các đổi mới công nghệ và kinh nghiệm tuân thủ, cùng nhau giải quyết những thách thức và vấn đề trong phát triển ngành. Đồng thời, các doanh nghiệp cũng có thể phát triển công nghệ và sản phẩm mới thông qua hợp tác, mở rộng thị trường và đạt được lợi ích chung cũng như kết quả win-win.

Kết luận

Khi chọn một dự án Ví tiền DeFi để đầu tư, điều quan trọng là tiến hành một cuộc thẩm định toàn diện. Xem xét nền tảng và kinh nghiệm của nhóm dự án để đảm bảo họ có chuyên môn kỹ thuật vững chắc và kinh nghiệm ngành rộng rãi để giải quyết các thách thức về kỹ thuật và thị trường khác nhau; chú ý đến việc kiểm toán bảo mật của dự án, chọn một ví đã được kiểm toán bởi các cơ quan bảo mật chuyên nghiệp để giảm thiểu rủi ro bảo mật như lỗ hổng hợp đồng thông minh; đánh giá khả năng cạnh tranh của dự án trên thị trường, phân tích điểm mạnh và điểm yếu của nó về chức năng, trải nghiệm người dùng, thị phần, v.v., và chọn một dự án có lợi thế cạnh tranh và tiềm năng tăng trưởng.