Giao dịch hợp đồng tương lai vĩnh cửu và cơ chế giá cùng rủi ro
Vào tháng 3 năm 2025, hợp đồng JELLYJELLY đã gây ra một cuộc biến động thị trường trên một nền tảng giao dịch phi tập trung. Chỉ trong vài giờ, giá hợp đồng đã tăng vọt 429%, gần như kích hoạt thanh lý quy mô lớn. Nếu thanh lý xảy ra, vị thế bán sẽ bị đưa vào bể thanh khoản trên chuỗi, gây ra tổn thất biến động khổng lồ. Trong khi đó, một sàn giao dịch tập trung hiếm khi "mở cửa" giao dịch hợp đồng tương lai vĩnh cửu JELLYJELLY vào ban đêm.
Vào thời điểm khủng hoảng sắp bùng nổ, các người xác nhận của nền tảng phi tập trung đã khẩn cấp bỏ phiếu can thiệp, buộc phải gỡ bỏ, đóng vị thế và đóng băng giao dịch, gây ra sự nghi ngờ trong cộng đồng về các sàn giao dịch "phi tập trung".
Sự kiện này không chỉ trở thành tâm điểm của cuộc thảo luận trong cộng đồng tiền điện tử, mà còn phơi bày một vấn đề cốt lõi: Trên các nền tảng giao dịch phi tập trung, giá cả thực sự được xác định bởi cái gì? Ai nên chịu rủi ro? Thuật toán có thực sự trung lập không?
Bài viết này sẽ lấy sự kiện này làm điểm khởi đầu, phân tích sâu về sự khác biệt trong thuật toán của ba nền tảng giao dịch lớn về cơ chế cốt lõi của hợp đồng tương lai vĩnh cửu - giá chỉ số, giá đánh dấu, và tỷ lệ phí tài chính, đồng thời phân tích những tư tưởng tài chính và cơ chế truyền dẫn rủi ro phía sau. Chúng ta sẽ thấy, các thuật toán khác nhau ảnh hưởng như thế nào đến phong cách giao dịch, phục vụ cho các loại nhà giao dịch khác nhau ra sao, và làm thế nào để quyết định liệu nhà giao dịch có thể sống sót trong cơn bão thị trường hay không.
Đây không chỉ là phân tích kỹ thuật về cơ chế hợp đồng, mà còn là một cuộc chiến triết học về thiết kế trật tự thị trường.
Giao dịch hợp đồng tương lai vĩnh cửu
Giao dịch hợp đồng tương lai vĩnh cửu được cấu thành từ ba yếu tố:
Giá chỉ số: theo dõi sự thay đổi giá thị trường hiện tại, là cơ sở lý thuyết.
Giá đánh dấu: được sử dụng để tính toán lợi nhuận và thua lỗ chưa thực hiện, giá thanh lý và các sự kiện quan trọng khác.
Tỷ lệ phí vốn: cơ chế kinh tế kết nối giữa thị trường giao ngay và thị trường hợp đồng, dẫn dắt giá hợp đồng trở về giá giao ngay.
Ba nền tảng đã áp dụng các thuật toán khác nhau cho các cơ chế cốt lõi này:
Thuật toán giá đánh dấu của sàn giao dịch tập trung A dựa trên trung vị của ba loại giá và sử dụng xử lý EMA để làm cho sự thay đổi giá trở nên ổn định và chống lại biến động. Tỷ lệ phí vốn của nó kết hợp độ sâu sổ lệnh và lãi suất vay cố định, cung cấp chi phí vốn có thể dự đoán cho các nhà đầu tư tổ chức.
Một sàn giao dịch tập trung B thì áp dụng cách tiếp cận quyết liệt hơn, chỉ sử dụng giá trung bình giữa giá mua một và giá bán một làm giá đánh dấu, dẫn đến việc giá trở nên cực kỳ nhạy cảm với các giao dịch nhỏ, dao động mạnh. Thuật toán tỷ lệ phí vốn của nó tương đối đơn giản, phù hợp cho giao dịch ngắn hạn với tần suất cao.
Giá đánh dấu của nền tảng phi tập trung C được tính toán chung bởi nhiều nút xác thực, kết hợp nhiều nguồn giá bên trong và bên ngoài nền tảng. Thuật toán tỷ lệ phí vốn của nó dựa trên mô hình truyền thống, đã đưa vào chỉ số chênh lệch giá và áp dụng cơ chế thanh toán tần suất cao và giới hạn cực đoan, nhằm tăng tốc độ hồi phục giá.
Thuật toán quyết định số phận: Chiến lược giao dịch và triết lý tài chính phù hợp với các nền tảng khác nhau
Ba loại thuật toán này thể hiện những quan niệm thị trường hoàn toàn khác nhau:
Một sàn giao dịch tập trung A theo đuổi "quy chế hóa, ôn hòa hóa", với thiết kế lý tưởng là "để thị trường trở nên dự đoán được". Điều này rất phù hợp với trường phái tài chính định lượng và giả thuyết thị trường hiệu quả, giả định rằng tính hợp lý tổng thể của thị trường có thể được mô hình hóa. Thiết kế cơ chế của nó thu hút các nhà đầu tư tổ chức và các nhà giao dịch trung và dài hạn tìm kiếm lợi nhuận ổn định và rủi ro có thể kiểm soát.
Một sàn giao dịch tập trung B áp dụng chiến lược "nhanh, mạnh, chính xác", cho rằng "thị trường chính là phản ánh của bản chất con người". Điều này gần gũi với logic của tài chính hành vi, chấp nhận sự phi lý của thị trường, tìm kiếm không gian chơi trong những biến động mạnh. Cơ chế này tự nhiên thu hút các nhà giao dịch tần suất cao và các nhà đầu cơ ngắn hạn.
Một nền tảng phi tập trung C đang cố gắng xây dựng một mô hình tài chính mới: quản trị phi tập trung + cơ chế giá có thể lập trình. Triết lý của nó là "thuật toán không phải là dự đoán thị trường, mà là thiết lập trật tự". Nó thực hiện một triết lý tài chính mang tính cấu trúc thể chế thông qua cơ chế định giá đồng thuận của các người xác thực, thanh toán trên chuỗi, thu hút những nhà giao dịch đang tìm cách xây dựng lại niềm tin qua mã.
Kết luận: Đích đến của thuật toán là trái tim con người
Dù là sự đệm của thể chế, hành vi thị trường tối thượng, hay sự đồng thuận trên chuỗi, bản chất đều cố gắng trả lời cùng một câu hỏi: Chúng ta nên tin tưởng một thị trường vô hình như thế nào?
Tuy nhiên, khi thị trường đang ở tình huống cực đoan, thuật toán thường cần phải rút lui, yếu tố con người vẫn sẽ phát huy tác dụng. Cuối cùng, giá không phải được "thuật toán quyết định", mà là do chúng ta chọn tin ai để quyết định.
Có lẽ chúng ta không thể thiết kế một hệ thống hoàn hảo, nhưng có thể thiết kế một hệ thống có khả năng tự điều chỉnh trong sự không hoàn hảo. Trong thế giới tài chính tương lai, các thuật toán sẽ tiếp tục mở rộng lãnh thổ của mình. Nhưng phải nhận thức rằng, mỗi một logic được viết vào mã, đều phản ánh một cái bóng của phán đoán giá trị.
Hãy luôn giữ trong lòng một sự kính trọng đối với thị trường.
Trang này có thể chứa nội dung của bên thứ ba, được cung cấp chỉ nhằm mục đích thông tin (không phải là tuyên bố/bảo đảm) và không được coi là sự chứng thực cho quan điểm của Gate hoặc là lời khuyên về tài chính hoặc chuyên môn. Xem Tuyên bố từ chối trách nhiệm để biết chi tiết.
Giao dịch hợp đồng tương lai vĩnh cửu cơ chế so sánh: Thuật toán, rủi ro và triết lý thị trường
Giao dịch hợp đồng tương lai vĩnh cửu và cơ chế giá cùng rủi ro
Vào tháng 3 năm 2025, hợp đồng JELLYJELLY đã gây ra một cuộc biến động thị trường trên một nền tảng giao dịch phi tập trung. Chỉ trong vài giờ, giá hợp đồng đã tăng vọt 429%, gần như kích hoạt thanh lý quy mô lớn. Nếu thanh lý xảy ra, vị thế bán sẽ bị đưa vào bể thanh khoản trên chuỗi, gây ra tổn thất biến động khổng lồ. Trong khi đó, một sàn giao dịch tập trung hiếm khi "mở cửa" giao dịch hợp đồng tương lai vĩnh cửu JELLYJELLY vào ban đêm.
Vào thời điểm khủng hoảng sắp bùng nổ, các người xác nhận của nền tảng phi tập trung đã khẩn cấp bỏ phiếu can thiệp, buộc phải gỡ bỏ, đóng vị thế và đóng băng giao dịch, gây ra sự nghi ngờ trong cộng đồng về các sàn giao dịch "phi tập trung".
Sự kiện này không chỉ trở thành tâm điểm của cuộc thảo luận trong cộng đồng tiền điện tử, mà còn phơi bày một vấn đề cốt lõi: Trên các nền tảng giao dịch phi tập trung, giá cả thực sự được xác định bởi cái gì? Ai nên chịu rủi ro? Thuật toán có thực sự trung lập không?
Bài viết này sẽ lấy sự kiện này làm điểm khởi đầu, phân tích sâu về sự khác biệt trong thuật toán của ba nền tảng giao dịch lớn về cơ chế cốt lõi của hợp đồng tương lai vĩnh cửu - giá chỉ số, giá đánh dấu, và tỷ lệ phí tài chính, đồng thời phân tích những tư tưởng tài chính và cơ chế truyền dẫn rủi ro phía sau. Chúng ta sẽ thấy, các thuật toán khác nhau ảnh hưởng như thế nào đến phong cách giao dịch, phục vụ cho các loại nhà giao dịch khác nhau ra sao, và làm thế nào để quyết định liệu nhà giao dịch có thể sống sót trong cơn bão thị trường hay không.
Đây không chỉ là phân tích kỹ thuật về cơ chế hợp đồng, mà còn là một cuộc chiến triết học về thiết kế trật tự thị trường.
Giao dịch hợp đồng tương lai vĩnh cửu
Giao dịch hợp đồng tương lai vĩnh cửu được cấu thành từ ba yếu tố:
Ba nền tảng đã áp dụng các thuật toán khác nhau cho các cơ chế cốt lõi này:
Thuật toán giá đánh dấu của sàn giao dịch tập trung A dựa trên trung vị của ba loại giá và sử dụng xử lý EMA để làm cho sự thay đổi giá trở nên ổn định và chống lại biến động. Tỷ lệ phí vốn của nó kết hợp độ sâu sổ lệnh và lãi suất vay cố định, cung cấp chi phí vốn có thể dự đoán cho các nhà đầu tư tổ chức.
Một sàn giao dịch tập trung B thì áp dụng cách tiếp cận quyết liệt hơn, chỉ sử dụng giá trung bình giữa giá mua một và giá bán một làm giá đánh dấu, dẫn đến việc giá trở nên cực kỳ nhạy cảm với các giao dịch nhỏ, dao động mạnh. Thuật toán tỷ lệ phí vốn của nó tương đối đơn giản, phù hợp cho giao dịch ngắn hạn với tần suất cao.
Giá đánh dấu của nền tảng phi tập trung C được tính toán chung bởi nhiều nút xác thực, kết hợp nhiều nguồn giá bên trong và bên ngoài nền tảng. Thuật toán tỷ lệ phí vốn của nó dựa trên mô hình truyền thống, đã đưa vào chỉ số chênh lệch giá và áp dụng cơ chế thanh toán tần suất cao và giới hạn cực đoan, nhằm tăng tốc độ hồi phục giá.
Thuật toán quyết định số phận: Chiến lược giao dịch và triết lý tài chính phù hợp với các nền tảng khác nhau
Ba loại thuật toán này thể hiện những quan niệm thị trường hoàn toàn khác nhau:
Một sàn giao dịch tập trung A theo đuổi "quy chế hóa, ôn hòa hóa", với thiết kế lý tưởng là "để thị trường trở nên dự đoán được". Điều này rất phù hợp với trường phái tài chính định lượng và giả thuyết thị trường hiệu quả, giả định rằng tính hợp lý tổng thể của thị trường có thể được mô hình hóa. Thiết kế cơ chế của nó thu hút các nhà đầu tư tổ chức và các nhà giao dịch trung và dài hạn tìm kiếm lợi nhuận ổn định và rủi ro có thể kiểm soát.
Một sàn giao dịch tập trung B áp dụng chiến lược "nhanh, mạnh, chính xác", cho rằng "thị trường chính là phản ánh của bản chất con người". Điều này gần gũi với logic của tài chính hành vi, chấp nhận sự phi lý của thị trường, tìm kiếm không gian chơi trong những biến động mạnh. Cơ chế này tự nhiên thu hút các nhà giao dịch tần suất cao và các nhà đầu cơ ngắn hạn.
Một nền tảng phi tập trung C đang cố gắng xây dựng một mô hình tài chính mới: quản trị phi tập trung + cơ chế giá có thể lập trình. Triết lý của nó là "thuật toán không phải là dự đoán thị trường, mà là thiết lập trật tự". Nó thực hiện một triết lý tài chính mang tính cấu trúc thể chế thông qua cơ chế định giá đồng thuận của các người xác thực, thanh toán trên chuỗi, thu hút những nhà giao dịch đang tìm cách xây dựng lại niềm tin qua mã.
Kết luận: Đích đến của thuật toán là trái tim con người
Dù là sự đệm của thể chế, hành vi thị trường tối thượng, hay sự đồng thuận trên chuỗi, bản chất đều cố gắng trả lời cùng một câu hỏi: Chúng ta nên tin tưởng một thị trường vô hình như thế nào?
Tuy nhiên, khi thị trường đang ở tình huống cực đoan, thuật toán thường cần phải rút lui, yếu tố con người vẫn sẽ phát huy tác dụng. Cuối cùng, giá không phải được "thuật toán quyết định", mà là do chúng ta chọn tin ai để quyết định.
Có lẽ chúng ta không thể thiết kế một hệ thống hoàn hảo, nhưng có thể thiết kế một hệ thống có khả năng tự điều chỉnh trong sự không hoàn hảo. Trong thế giới tài chính tương lai, các thuật toán sẽ tiếp tục mở rộng lãnh thổ của mình. Nhưng phải nhận thức rằng, mỗi một logic được viết vào mã, đều phản ánh một cái bóng của phán đoán giá trị.
Hãy luôn giữ trong lòng một sự kính trọng đối với thị trường.